Wednesday, December 27, 2017

სინანული (საბავშვო) (სოფიო ჭელიძე)

ეკლესიის კართან ვდგავარ თავდახრილი,
მომეგება სიონის მზე თავის ჩრდილით,
ალმაცერად შემომხედა ეკალბარდმა,
ბაღის ვარდმა თვალში სხივი მომანათა,
გამიღიმა, მხარდაჭერა გამოხატა,
დღეს ხომ მარტო შევაბიჯებ წმინდა ხატთან,
ვილოცებ და გადავკოცნი ფრესკებს კედლის, -
უზადოს და ულამაზესს ყველა ეტრფის.
გადმომხედავს მაღლა ღმერთი მოფერებით,
თუ რამ ცუდი გავაკეთე, იმას ვეტყვი,
ვიცი, ალბათ, არ დამტუქსავს, არ გამკიცხავს,
სინანულით სავსე გული მისთვის მიმაქვს.
,
.


დარიგება ყმაწვილებს!

ღმერთის მცნებებს, ღმერთის სიტყვას
ნუ გადახვალ, უკვე ითქვა,-
რომ არა აქვს დასასრული,
ვინც ბუნებით არის სრული.
ვინც ღვთის ნებას ხვდება ლხენით,
ქვეყნად ივლის აღმაფრენით,
"პატივი ეც დედას, მამას", -
ცისარტყელის შესწვდი კალთას.
სხვა არ იყოს შენთვის ღმერთი,
არ შეიქმნა არა კერპი,
არც მცურავი დაბლა ზღვაში,
არც მფრინავი მაღლა ცაში,
ენდე მხოლოდ სიტყვას უფლის,
მისი ძალა გრიგალს უდრის,
ვერ მოთოკავს გეენია,
შენი ბოლოც ედემია.
არ შეგშურდეს არავისი,
არც ქონების და არც ნიჭის,
ღმერთი მოგცემს, რაც გჭირდება,
რომ არ ნახო გაჭირვება.
"არა კაც ჰკლა", ეგე მცნება,
ლექსთა სტროფში იკითხება
ილიას და აკაკისი,
უნდა დადო ჩვენთვის ფიცი,
რომ პატივს სცემ ძმას და მოყვასს. -
თავმდაბლობის მადლი მოაქვს,
ავყიობას გადარჩები,
თუ ავის მქმნელთ არ აჰყვები,
მოიშორებ ცრუს და როკაპს,
ამ ჭიდილშიც გინდა ზომა,
რომ ზედმეტი არვის ჰკადრო,
უხეშ სიტყვას ღმერთი არ ცნობს.
რომც გშიოდეს, "არ იპარო",
ჭინკას, ქაჯს არ დაემგვანო,
გაუყავი მშიერს ლუკმა,
ანგელზთა გახდი სულთქმა.
მსურს, მარადჟამს გაიხარო,
დედას გულის ვარდი ხარო,
ასახელე ბაბუ ნიჭით,
გახდი ბებოს თვალის ჩინი.
მამას სულის ნაწილი ხარ,
მისი სისხლი, მისი ხორცი,
ღმერთი მოგცემს ბედნიერ დღეს
მშობლების და უფლის მორჩილს.






ყვავილს ვგავარ ბროწეულის

ბზობის მადლით ავსებული
ყვავილს ვგავარ ბროწეულის,
გულში ღვივის სიყვარული
ღვთის შეწევნით მოწეული,
ყვავილ-ყვავილ, ბუჩქებ-ბუჩქებ,
ვენახ-ვენახ, ეზო-ეზო,
ხელებს გვიწვდის მადლით სავსე,
ყველა ქვაზეც მადლი ძევსო.
ბზების სურნელს აყოლილი
გული თითქოს ზეობს ცაში,
ზნეკეთილი ნაყოფივით
ზურმუხტოვან ტოტებს გაშლის,
მოლაღურის მოძახილით
ხარობს ზეცა, სამოსახლო,
ზეაწვდილა უფლის ხელი, -
ჯვარი უნდა გადმოგვსახოს.
ატეხილი ტყე-ჭალები
მიელტვიან ღრუბლის ფთილებს
და ტაძრები, მზენაფერი,
სამომავლოს გვგვრიან იმედს,
რომ იესოს მზერა მნათი
აგვაცილებს ტკივილს ბედად,
ცისარტყელა ფერებს გაშლის,
ვერ გაგვტეხავს დრო და სეტყვა.
არ ექნება დასასრული
სიკეთეს და სიტყვას უფლის,
ბზობის მადლით ავსებული
ყვავილს ვგავარ ბროწეულის.




Saturday, December 23, 2017

ოცდაერთი. ღამე. ორშაბათი. ანნა ახმატოვა. (თარგმანი მაია დიაკონიძის)

ოცდაერთი. ღამე. ორშაბათი.

ოცდაერთი. ღამე. ორშაბათი.
ჯანღში ჩანს ქალაქის მონახაზი.
თხზავდა, ალბათ,  ვიღაც უსაქმური, -
არსებობს მიწაზე სიყვარული.

სევდისა თუ სიზარმაცის გამო,
დაიჯერეს და ასე ცხოვრობენ, -
უყვართ და შიში აქვთ განშორების,
მღერიან სიყვარულზე სიმღერებს.

ზოგიერთნი ხსნის ამ საიდუმლოს,
თუმცა კი ამჯობინებენ დუმილს...
მე კი შემთხვევით წავაწყდი ახსნას
და ამის შემდგომ თითქოს ვარ ავად.

Двадцать первое. Ночь. Понедельник.

Двадцать первое. Ночь. Понедельник.
Очертанья столицы во мгле.
Сочинил же какой-то бездельник,
Что бывает любовь на земле.

И от лености или от скуки
Все поверили, так и живут:
Ждут свиданий, боятся разлуки
И любовные песни поют.

Но иным открывается тайна,
И почиет на них тишина…
Я на это наткнулась случайно
И с тех пор все как будто больна.






Friday, December 22, 2017

ნაძვი ღალატის

ზურმუხტისფერში კვლავ ვხედავ ნაძვებს,
მოულოციათ წელი ახალი,
წლები გავიდა, დარის თუ ავდრის,
მათში ვიცანი ნაძვიც ღალატის,
წელი ვიღაცის შვების თუ ვნების,
ჩემთვის კი ჩხვლეტა გულში მახათის,
დღესაც მოჭრილ ნაძვების ტყვე ვარ
და კუნძზე მიდევს თავი აქამდის.


ზღვას უხაროდა ჩვენი სიცილი

ზღვას უხაროდა ჩვენი სიცილი,
- ჯანმრთელობაო, - გვირტყამდა მხრებზე,
სულის მხნეობას, ძალს გვისურვებდა,
მზეც სიხარულით დგებოდა წვერზე,
დღეს ატეხილი დიდი ზვირთები
მხოლოდ სიმძიმედ მაწვება მხრებზე,
ღრუბელს შექმნია მზესთან ცილობა,
- ჩაიჩოჩეო! - მზეც იწევს გვერდზე.


ღვინო "ატენი"

ყოფილა რომი, ათენი,
თოფი, ტყვია და სატენი,
ქვევრშია ღვინო "ატენი",
თოფსა სჯობს ტყვიით დატენილს.

მათ ხსოვნას შემოინახავს...

კაცი ყოფილა ემზარი,
შეყვარებია ცე - ზარი,
იმას მინდა, რომ ვგავდეო,
სული გამოჰყვა მღელვარე.
ლოდები მიმოამტვრია,
ციხე ააგო კვეტარის,
ზარები შემოარისხა,
ხმაც ჰქონდა დიდი მეზარის,
დღეს ძვლები ლოდებს შეზრდია,
ათი ათასი ემზარის,
ბალახებს, ხავსს დაუფარავს
ძვლებიც და ციხეც კვეტარის,
მათ ხსოვნას შემოინახავს
დღეს პაწაწინა ემზარი.




მუზას!

ვერ გპოვე ამქვეყნად, დიდხანს კი გეძებდი,
დავნამე ცრემლებით მინდორი, ბალახი,
ცაში მზეს ვუჭვრეტდი და უცებ განათდი,
თურმე ჩემს გულში და სხეულში დასახლდი.
მუზა ხარ, შემკული ფერებით ლამაზით,
შენს  მოსვლას ნატრობენ ასნი და ათასნი,
ქალწულო, მორთულო ლალით და ბალახშით,
ჩემს სულში, სხეულში წლებია გმალავდი.


Wednesday, December 20, 2017

მხოლოდ სურვილი მკლავს ჩახუტების

გულს უხარია შეხვედრა მთებთან,
ვუმზერ მწვერვალებს, - თეთრს და ცრემლიანს,
აქა-იქ მძიმე ნისლები სხედან,
მზე - ოქროს ფონდი, - მათაც სწვევია.
ჩამოინაცვლებს ზეგანზე მზერა,
წყაროსთვალივით წმინდა, ანკარა,
აქ უამრავი ბებერი ხე დგას,
მათ თავზე შეჰკრა სხივმა კამარა.
შემიპყრობს ჟინი დაღარულ ხეთა,
ამიტაცებენ მაღლა ფიქრები,
შემოვხვევ ხელებს, დავყნოსავ მერქანს,
ყრმის ნეტარებით გავირინდები.
ზედ კენწეროსთან ბუდეა ჩიტის,
ქვემოდან სალამს ვუგზავნი ბარტყებს,
თითქოს ხიდი ვარ ცისა და მიწის,
მინდა, პატარებს ვაწვდიდე საკვებს.
მზის დიადემა დაუდგამთ ქედებს,
ვეღარ მალავენ კადნიერ ზრახვებს, -
წითელ პალეკარტს ისხამენ მხრებზე,
რომ ერთი ბიჯით ამაღლდნენ ცაზე.
მხოლოდ სურვილი მკლავს ჩახუტების,
ვიცი, არასდროს არ არის გვიან...
მთისაკენ ბილიკს ბრმად გავუყვები,
რომ შევეგებო ბრწყინვალე დილას.


Tuesday, December 19, 2017

ვიცი, არასდროს არ არის გვიან

გულს უხარია შეხვედრა მთებთან,
იქიდან ვუცქერ ვაკეს და ზეგანს,
თითოეული ხის დავყნოსავ მერქანს,
შემოვხვევ ხელებს, არა ვცნობ ეკალს,
მხოლოდ სურვილი მკლავს ჩახუტების,
მათთან გარინდვის და დამუნჯების.

- სალამი, ჩემო, -  ვეძახი ბარტყებს,
მათ შორის ერთი ყვითელ პირს აღებს,
ნეტავი ვიყო, პატარა ჩიტი,
ამისთვის დედა, გამზრდელი, გმირი.

მზის დიადემა დაუდგამთ ქედებს,
პალეკარტს წითელს ისხამენ მხრებზე,
ვიცი, არასდროს არ არის გვიან,
კვლავ შევეგებო სმარაგდს და ნიავს,
ვიცი, არასდროს არ არის გვიან,
გავეთამაშო სხივნათელ დილას.

.




Sunday, December 17, 2017

ბარბარობას გილოცავთ!

ბარბარობას გილოცავთ,
ღრუბლებს მოაქვთ ფიფქები,
სპეტაკ თოვლში განწმენდილთ
წმინდა დაგვაქვს ფიქრებიც.

Friday, December 15, 2017

განაჩენი

პერფორატორის ზუზუნია თუ
ვიღაც ორატორის ტრიუმფია,
სიტყვები კი მესმის ერთი-ორი,
"წინ, წინ, საქართველო!", დანარჩენი,
მე უფრო მგონია, განაჩენი.

მე მაოცებდა

მე მაოცებდა ქალის კდემა, კაცის ზრდილობა,
მოკვდნენ და თითქოს დიდი ქუჩაც დაპატარავდა,
ყველას, სულ ყველას გულში, სულში რაღაც დაგვაკლდა, -
კდემა, ზრდილობა, წასულებს  რომ მუდამ თან ახლდა.

მე მგონი

მე მგონი,  აქ
შესვენება მაქვს ასაღები,
არ მქონია ნიჭი
ნაშრომის გასაღების,
ვის სჭირდება შენი წერა,
ხატვა და ჯღაბნა,
რეკლამის გარეშე თუ
საქმეს თავს ვერ აბამ?! 

Thursday, December 14, 2017

გაზაფხულამდე შორია

ხარხარი ისმის მდინარის,
ხევი სავსეა ლოდებით,
შარშანწინ გულს უხაროდა,
ახლა ნაღველით ვღონდები.
ეს თქარათქურა ტალღები
მორბის, ვით ირმისა ჯოგია,
ზამთარი მიტევს ტიალი,
გაზაფხულამდე შორია.

Wednesday, December 13, 2017

განაჩენია სასტიკი

განაჩენია სასტიკი,
ლუკმას რომ ვერ ჭამს ღარიბი,
დაამუნათებს ცხოვრება, -
მასავით მჭლე და ყარიბი.
განაჩენია სასტიკი,
თუ დაიბადე არიფი,
შრომის საზღაურს მოგცემენ
მხოლოდ დაბალი ტარიფით.
განაჩენია სასტიკი, -
ვერ შეადგინე განრიგი, -
უკეთ მოგეწყო ცხოვრება,
უსახსრობასთან გარიგდი.
განაჩენია სასტიკი,
ვეღარ მოძებნე ბალიში,
ცოტათი რომ შეგესვენა,
მოგფერებოდნენ ბადიშნი.
განაჩენია სასტიკი, -
უღმერთოებთან კავშირი,
გასვრა ლაფსა და ტალახში,
თვით ჯოჯოხეთის ნახშირში.
განაჩენია სასტიკი, -
ვერ იგრძნო მოძმის ტკივილი,
სრულიად რომ არ გაწუხებს
მისი კვნესა და ჩივილი.
განაჩენია სასტიკი, -
პირს შეგყინვია ღიმილი,
ყოფა ხელიდან გეცლება,
დნება პირველი ფიფქივით.
განაჩენია სასტიკი, -
ქვეყნის რომ არ ხარ აბედი,
დაოჩნებული ვირივით
კლდეს შერჩენილი დაბერდი.
განაჩენია სასტიკი....









გელოდი!

გელოდი, მაგრამ მოლოდინს,
ქვაც ვეღარ უძლებს ოხერი,
ჩატყდება, ჩაილეწება,
ხევში გორაობს სოველი,
ხავსი ჭამს, წყალი თავს უვლის,
გაჭირვება ვთქვა, რომელი?!
უკუღმართობის შვილნი ვართ,
უკეთესს არც მე მოველი.



Tuesday, December 12, 2017

გმირებს, რომელთა საფლავიც კი არ ვიცით! (პატრიოტული)

თავზე მახურავს ცხრა ზეცა,
არა ვარ მიუსაფარი,
გულში ჩაჭედილ ცხრა ტყვიას
ვმალავდი, მიწად დავფალი.
მალამოდ მომფონებია
იები, ყვავილთ ამალით,
რატომღა ტირი, დედაო,
ასკეცი მხურავს საბანი.

ყველაფერი ზღაპრიდან იწყება - საპნის ბუშტები (ზღაპარი)

   

   ყველაფერი ზღაპრებიდან იწყება - საპნის ბუშტები


ერთ დღეს ქალაქში კაცი შემოვიდა დიდი ჩანთით ხელში. ქალაქის შუა მოედანზე გაშალა პატარა ხალიჩა, ზედ თავისი ჩანთა დადო, საიდანაც სითხით სავსე ჭურჭელი ამოიღო და ჩხირი, რომელიც ჩაუშვა ამ ჭურჭელში და ჰოი, საოცრებავ, რაღაც უცნაური ბუშტები აცურდა ცაში. მაშინ არავინ იცოდა, საიდან ჩნდებოდნენ ისინი. პატარები შემოეხვივნენ სტუმარს, გაოგნებულნი შესცქეროდნენ გამჭვირვალე, მზეზე ათასფერად მოელვარეთ, რომლებიც კაცის პირიდან გამოსული ჰაერით იბერებოდა, იბერებოდა, მერე ჩხირს სწყდებოდა და ცაში მიფრინავდა. დროთა განმავლობაში, რა თქმა უნდა, ისინი სკდებოდნენ. - ეს ფიქრის ბუშტებია, ისინი იდეებითაა სავსე, როცა სკდებიან, იქიდან იდეები იფრქვევაო. - ეუბნებოდა კაცი ბავშვებს. ამ ქალაქს პომპეი ერქვა. ბავშვები დედებთან გარბოდნენ და საოცარი ბუშტების სანახავად მიჰყავდათ ისინი. ქალებს ახსენდებოდათ, რომ სარეცხის რეცხვის დროს, როცა საპონი ქაფდებოდა, სწორედ ასეთი ბუშტები წარმოიქმნებოდა, ოღონდ უფრო პატარა. სანახაობის შემდეგ მიჰყავდათ ბიჭუნები და გოგონები სახლში, სარეცხის რეცხვის დროს წარმოქმნილ ქაფს აჩვენებდნენ, თან ჩხირებსაც მიაყოლებდნენ, ბალახისას, რომელიც ახლომახლო მინდვრებიდან მოჰქონდათ, სანამ ჩვენ ვსაქმიანობთ, თქვენ ცოტა გაერთეთო. ბავშვებიც თავიანთ სახლებში ატარებდნენ ექსპერიმენტებს, ცდილობდნენ, საპნის ქაფიდან ჰაეროვანი, ლამაზი ბუშტები მიეღოთ, თან ფიქრობდნენ, ნეტავ ეს იდეები რაღა არისო? როცა  ბუშტი სკდებოდა, ცდილობდნენ იდეები დაეჭირათ, თუმცა ბევრი ვერ პოულობდნენ მათ. რაც კაცმა ქალაქი დატოვა, მას მერე ხშირად ნახავდით საპნის  ბუშტების ბერვით დაკავებულ ბავშვებს. მამა მხატვრები, საპნის ბუშტების სილამაზით შთაგონებულნი, შვილების ამ საქმიანობას კედლებზე ხატავდნენ. ეს ნახატები დღემდე შემოინახა ვულკანის ამოფრქვევის შედეგად განადგურებული ქალაქის კედლებმა.
    ახლა სხვა ქალაქსა თუ სოფელში მიდიოდა კაცი და ყველგან თავისი ფიქრის ბუშტები მიჰქონდა. ჩინეთის სოფლებსა და ქალაქებშიც მისი წასვლის მერე ხშირად ნახავდით იგივე სურათს, რაც ზევით აღვწერეთ. ამ საქმისთვის ბავშვებს უფროსები თიხის ჩხირებსაც კი უმზადებდნენ, მამებს ახლა ფურცლებზე გადაჰქონდათ შვილების საქმიანობა ნახატების სახით. იბერებოდა ბუშტები, სკდებოდა, იქმნებოდა იდეები. როგორ იქნა, ყველა მიხვდა, რომ იდეა ახალი აზრია, რომელსაც კაცობრიობა განვითარებისაკენ მიჰყავს. მარტო პატარებს კი არა, დიდებსაც ძალიან მოსწონდათ საპნის ბუშტების გაბერვა. პატარაობაში საპნის ბუშტებზე შეყვარებულმა ბიჭუნამ, ჩარლზ ბოისმა, რომელიც შემდეგ ფიზიკოსი გახდა, თითქმის ასი წლის წინათ დაწერა წიგნი - "საპნის ბუშტები", რომელშიც დაწვრილებით აღწერა, თუ როგორ წარმოიქმნება ისინი და რა თვისებები აქვთ მათ.
         კაცმა ერთხელ გერმანიის ქალაქ ულმშიც შეიარა, სადაც ამ დროს პატარა ბიჭი ცხოვრობდა, სახელად ალბერტი. მას განსაკუთრებით ძლიერ მოეწონა და შეუყვარდა საპნის ბუშტებთან თამაში. საპნის ბუშტებით სავსე აბაზანაში მოჭყუმპალავე ბიჭუნა სულ ახალ და ახალ იდეებს ეზიარებოდა. შემდგომში მან ბევრი აღმოჩენაც გააკეთა მათი დახმარებით. თამაშში მას ავიწყდებოდა დრო, თავის სამყაროში ცხოვრობდა, რომელიც რეალურისგან განსხვავდებოდა. ბიჭუნა მიხვდა, რომ დრო და სივრცე ერთმანეთის გარეშე არ არსებობს და რომ მოძრავი საგნისთვის დრო უფრო ნელა გადის, ვიდრე უძრავისთვის. ამ აღმოჩენაში კი ის დაეხმარა, რომ მატარებლების ყურება უყვარდა, როგორც სხვა ბიჭებს და გოგონებს. ეს საპნის ბუშტების მოყვარული ბიჭუნა შემდგომში ცნობილი ფიზიკოსი, ფარდობითობის თეორიის ავტორი გახდა.
         დრო გადიოდა, დიდები ცდილობდნენ, გაეხარებინათ თავიანთი პატარები, უნდოდათ საპნის ბუშტების  ისეთი სითხე მიეღოთ, რომელიც დიდ ლამაზ გამძლე ბუშტებს გამოუშვებდა. მხოლოდ მე-19 საუკუნეში შექმნეს ასეთი სითხე, თანაც  ინგლისში, საპნის ქაფს გლიცერინი ჩაუმატეს, უბრალო წყალი გამოხდილი წყლით შეცვალეს. მე-20 საუკუნის ბოლოს კი საპნის ბუშტებს შეფერილობაც მისცეს,  საღებავები შეურიეს: წითელი, ლურჯი, მწვანე. ეს ცისარტყელას ფერებში შეღებილი საპნის ბუშტები ხშირად გვინახავს პატარებისთვის მოწყობილ ზეიმებზე. დღესაც  საოცარი სილამაზით დაფრინავენ ისინი და იდეებით გვამარაგებენ. შორეული წარსულიდან კი, ახალი იდეების მოლოდინში, ისევ გვიღიმის კაცი, რომელმაც მსოფლიოს საპნის ბუშტები აჩუქა.

Sunday, December 10, 2017

ადამიანების გეშინოდეთ, ადამიანებო! (მოთხრობა)

    წკაპ, წკუპ,...წკაპ, წკუპ,... წვიმის წვეთების წკაპაწკუპი ისმის, საიდან ვერ ხვდება, მაგრამ გული კი უწვრილდება, დარდი შეზრდია მის გულს და სევდა კიდევ უფრო მატულობს წვიმის გაძლიერებასთან ერთად. ერთადერთი ცოცხალი არსება მის გვერდზე ძაღლია, კავკასიური ნაგაზი, ერთმა მეცხვარემ აჩუქა, დიღომში ცხვარს ყიდდა, ლეკვები თან წამოეყვანა, ყველა გაეყიდა.  ერთი-ღა დარჩენოდა, შეეხვეწა, რანაირადაც შეეძლო, კისერი გამოუწია, მე მომეციო, აბა, ფული სად ჰქონდა, რომ ეყიდა?! მეცხვარემ ახედ-დახედა, კეთილი კაცი ჩანხარო და მისცა. გახარებულმა გულში ჩაიხუტა, სულ ფეხით იარა თავის სახლამდე, უფრო სწორად თავის ქოხამდე, კიდევ უფრო სწორად თავის ქოხმახამდე, მშობლებისგან დარჩენოდა, მუხიანის აგარაკებზე ცხოვრობდა, ადრე მცხეთას ეკუთვნოდა ეს მიწა, ახლა ამბობენ თბილისიაო, მაგრამ ტალახებს თავი ვერ დააღწია, ფეხსაცმლის ლანჩებზე სქელი ფენა მოსდებოდა, პარმაღზე გაიხადა მისი გულივით დამძიმებული ფეხსაცმელები, იქვე კარებთან მიყარა და ოთახში შევიდა. ეს ოთახია მისი მშველელი, ის იხსნის ხოლმე დაცინვებისგან, გულსატკენი სიტყვებისგან. ადრე დედა იცავდა ხოლმე, მამაც. ახლა დამცველი არავინ ჰყავს, სრულიად არავინ, მაგრამ ახლა ძაღლი ეყოლება... მშვენიერი, თეთრი, ქუნქულა, მოეწონა, გაიღიმა, უფრო სწორად გაიკრიჭა, რადგან სხვანაირი გაღიმება არ იცოდა იროდიონმა, - ხომ ვაჯობე ყველას ჭკუით, - აბა, ვინმე მომეკაროს, აბა, ვინმემ მაწყენინოს, - ფიქრობდა და ხელის გულებს იზელდა. სულ ერთი ოთახი ჰქონდა იროდიონს, აივნით. ოთახი 12 კვადრატული მეტრი იქნებოდა, მას ყოფნიდა. უყვარდა აივანზე ჯდომა, სახლის სახურავიდან ჩამომავალი წვიმის ნაკადები, ძლიერი წვიმის დროს, და პატარა  წვეთები, როცა ჟუჟუნა წვიმა გადაუვლიდა ქვეყნიერებას, ბავშვობას ახსენებდა, დედ-მამას, ოთახის კედლებს შეხედა, არ მოეწონა, ვარდისფრად იყო შეღებილი, აღარ ახსოვდა, რომ მამამ შეღება, სანამ იროდიონს საავადმყოფოდან გამოწერდნენ. ოცი წელია ამ ფერისაა, ახლა-ღა შეამჩნია, ვარდისფერიც გამუქებულა აქა-იქ, ზოგან გათეთრებულა, ზემოთ ჭერთან ახლოს, ოთახის კუთხეებში ობობებს დაუბუდებია, ქსელები გაშავებულა, მაგრამ იროდიონი მათაც ვერ ამჩნევს, თორემ აუცილებლად გაწმენდდა. არ უყვარს ჭუჭყი იროდიონს, მაგრამ ყველაფერს ვერ გასწვდება, ვერ გააკეთებს. ახლა ძაღლი იქნება მისი დამხმარე, ეტყვის მოიტანეო და მოიტანს, თორემ აქამდე მხოლოდ მას ავალებდნენ: - იროდიონ, ტვირთი წამომაღებინე ბაზრიდან! - იროდიონ, ნაგავი გადაყარე!  იროდიონიც მორჩილად მიჰყვებოდა რომელიმე მეზობელს ბაზარში, მიჰქონდა ნაგვის ტომრები ხრამში გადასაყრელად,  იქნებ მერე ერთი-ორი ლუკმა მაინც აჭამონ, ზოგიერთი ამჟავებულ საჭმელს დაუსხამს ხოლმე, თან ამადლის, ამის ფასი რა გააკეთეო. მეორე დღეს იროდიონი ეზოდან ვეღარ გამოდის, იქაურობას მიეჯაჭვება ხოლმე. სახლში ტუალეტი არა აქვს, ეზოში უდგას, შავი ფიცრების გროვა, კარები აღარ იკეტება სიძველისგან. ხანდახან კარგი კლიენტებიც გამოუჩნდებიან ხოლმე, მიწას დააბარინებენ, ბალახს გაათიბინებენ, ვისაც საქონელი ჰყავს, საქონელი კი ბევრსა ჰყავს, საქმეც არ ელევა იროდიონს. დაღლილ-დაქანცულს არაყს დაალევინებენ, ცეცხლთან გაათბობენ, ერთი-ორ ნაჭერ მწვადსაც გაადაუგდებენ, 5-10 ლარს ჩაუდებენ ჯიბეში, კაცები რატომღაც უფრო კეთილები არიან, - ფიქრობს იროდიონი, როცა არყით შებუჟბუჟებული ბუქნაობს და ცეკვავს ცეცხლის პირას, თანაც იკრიჭება, იმიტომ რომ სხვანაირი სიცილი არ იცის, -პარეზი გაქვსო,- ეუბნებოდა დედა, - მინინგიტის მერე დაგრჩაო, - მაგრამ იროდიონმა არ იცის რა არის პარეზი ან მინინგიტი, უხარია და ცეკვავს, ტრიალებს, ბზრიალებს, - ასა, ასა, - იძახიან კაცები და ტაშს უკრავენ. სიხარულისგან თვალები უბრწყინავს, ცეცხლი მის სახეს ანათებს და კეთილშობილ იერს აძლევს, ვინ იცის, ვისი შთამომავალია უბედური იროდიონი, ბედნიერად მოცეკვავე და სახეაწითლებული. ამას წინათ ცეცხლში ლამის ჩავარდა, - კარგი, კარგიო,- დაუძახეს, ძლივს გააჩერეს შეზარხოშებული. დევივით კია, მაგრამ ჭკუა ბავშვის აქვს, მეზობელ ნიასთან როცა შედის, ის გვერდზე მოისვამს ხოლმე, ფანქრებს მისცემს ხელში და ხატავენ. ნია უკეთესად ხატავს, ვიდრე იროდიონი, იმიტომ რომ ის ლამაზია, პეპელასავით ლამაზი, აი, გარეთ ლამაზ-ლამაზი პეპლები რომ დაფრინავენ, ისეთია, - ფიქრობს იროდიონი, კარგად ვერ ხატავს, მაგრამ ნია ასწავლის ხატვას, ის სკოლაში ათოსანია. ხანდახან იროდიონი თვალს გააპარებს ხოლმე მაგიდაზე ჩამომდგარი ბროლის ვაზისკენ, შიგნით ფოჩიანი კამფეტები დევს, ნია მიუხვდება ხოლმე, რა უნდა და ვაზას აწვდის, რამდენიც გინდა ჭამეო. დარცხვენით იკრიჭება იროდიონი და ერთ-ორ კამფეტს პირში იტენის, რამდენიმეს ნია ჯიბეში უდებს, აქედან რომ წახვალ, მერე ჭამეო. ახსენდება, გარეთ ძაღლი ელოდება, ძაღლს ნიასთან სახლში არ უშვებენ, მაგრამ თეფშით საჭმელს კი დაუდგამენ ხოლმე. ამიტომ უყვარს აქ მოსვლა. სახლში სითბო და სისუფთავეა, უხარია იროდიონს, როცა ზოგჯერ ბავშვის ყარაულად ტოვებენ, ის სახლს შიგნიდან იცავს, ძაღლი - გარედან. ნიას დედა, ქალბატონი მაიკო, აფრთხილებს, ოთახში არაფერს მოჰკიდოს ხელი, არადა რა ლამაზი ნივთებია?! ერთი სურათი მოსწონს, ოქროსფერ ჩარჩოშია, მონადირე მთის ბილიკით დაბლა ეშვება, ერთ მხარზე ნანადირევი გადაუკიდებია, მეორეზე - თოფი. ძალიან უნდა თოფი ჰქონდეს, ნამდვილი თოფი, ისეთი სურათზე რომ არის დახატული, მაგრამ ასეთს ვინ მისცემს, ხელში ვინ დააჭერინებს?! ერთ კედელზე თოჯინები ჰკიდია, ფაიფურის, ლამაზი სახეები აქვთ, ერთი ბიჭი თოჯინაცაა, დიდი, დევს ჰგავს, ზუსტად იროდიონივით იკრიჭება, პატარა რქებიც აქვს, ხუჭუჭა თმებში ჩამალული. იქვე მეორეც ჰკიდია,  პატარა, გამხდარი, ისიც ქოჩორა, თავზე კახური ქუდით, კოპლებიანი პერანგით, პერანგი თეთრია, გაწკრიალებული, იმიტომ რომ ქალბატონი მაიკო ხშირად აბანავებს თოჯინებს, ტანსაცმელს ურეცხავს, იროდიონსაც ურეცხავს ხოლმე, ექიმია, ბაცილების ეშინია. მეზობლის ქალები ეუბნებიან , - მაგ სულელს ბავშვს როგორ ანდობო,- ესმის და სწყინს იროდიონს, მაგრამ ხმას არ იღებს, იმიტომ რომ ლაპარაკი არ იცის, რამდენიმე ბგერას წაიღმუვლებს ხოლმე, მაშინვე აჩუმებენ, მისი მოსმენა არავის უნდა. მარტო თავის ქოხში, ყვირის, მღერის თავის ენაზე, რომელიც არავის ესმის ძაღლის გარდა. ქალბატონი მაიკო არავის  არაფერს პასუხობს, მხოლოდ იცინის, თეთრი კბილები მოუჩანს. ნიას მამა - უშანგი მხატვარია, ნადირობაც უყვარს, ამოიღებს ხოლმე ძველ მამაპაპურ თოფს ანტიკვარული ზანდუკიდან და წმენდს, იროდიონი თან ხატავს, თან თოფს უყურებს, ძალიან მოსწონს თოფი იროდიონს. ნიას ძმაც ჰყავს, სტუდენტი, უჭირს მუხიანის აგარაკებიდან ინსტიტუტში სიარული, ფეხით ჩადის დუმბაძის ბოლომდე, მერე ტრანსპორტში ჯდება. სამარშრუტო ტაქსები დადის დასახლებაში, ოღონდ ცუდ ამინდებში - არა, ამ ოღრო-ჩოღრო გზებზე სიარულში მანქანები ფუჭდება. ნიას ძმაც მეგობრობს იროდიონთან, ხანდახან ლიმონათს მოუტანს ხოლმე ქალაქიდან.
    როცა იროდიონს საქმე არა აქვს, ეს ძირითადად ზამთრობით ხდება ხოლმე, მაგრამ წელიწადის სხვა დროსაც გამოერევა ასეთი დღეები, დაწვება  თავის ძველსძველ ზამბარებიან საწოლზე, ხან ალუმინის რიკულებს შესცქერის, ხანაც ჭერს. სახლის სახურავზე ოფოფები ცხოვრობენ, რაც თავი ახსოვს, სულ იქ არიან, ხმაურობენ, ჭყიპინებენ, სანამ შვილებს წამოზრდიან, მაგრამ იროდიონს არ აწუხებს მათი ხმაური, მათგან სითბოს გრძნობს, მისი არც ფრინველებს ეშინიათ, ლამისაა თავზე დაასხდნენ ხოლმე, ეზოში პურს როცა ჭამს, იროდიონი მათ გადაულოცავს, ბარტყებს აჭამეთო, თვითონ მშიერი რჩება, მერე კი ღმუის თავის ოთახში შიმშილისგან აწრიალებული. თუ ნამეტანი მოუვა და ნიას დედამ გაიგონა მისი ყვირილი, უფრო სწორად, ღმუილი, პურს მიუტანს  და აივანზე დაუწყობს, თავის გამომცხვარს, მერე კარებზე დაუკაკუნებს, შესძახებს, პური მოგიტანეო და გაუჩინარდება. უხარია ყურადღება იროდიონს.
        ნია წამოიზარდა, დაქალიშვილდა, ახლა ერთად აღარ ხატავენ. იროდიონს ახლა სხვა დავალება მისცეს, სკოლამდე უნდა მიაცილოს გოგონა და მერე სკოლიდან წამოიყვანოს. უხარია იროდიონს ნიასთან ყოფნა, თვითონ ხმას არ იღებს, არ უნდა გოგონა შეაშინოს. ის და ძაღლი ჩუმად მიუყვებიან სკოლისკენ მიმავალ გზას, მხოლოდ ნია ტიტინებს, უყვება იროდიონს იმ მთისას და ამ ბარისას, სკოლის ამბებს, ზოგჯერ მასწავლებლებზე ბრაზობს, ზოგჯერ მშობლებზე. ყველაფერი იცის იროდიონმა, რა აწუხებს ნიას, რა უყვარს, რა არ უყვარს. იცის რომ ნიას გვირილები უყვარს. ერთხელ გვირილებით ხელში დახვდა ნიას სკოლის ეზოში. უნდოდა გოგონა გაეხარებინა. სხვანაირად გაიგეს. ბიჭები ჯოხებით გამოეკიდნენ საცემრად. ძაღლმა არ მიუშვა. ჭორები ააგორეს, ნიას მშობლებმა გოგონასთან ახლოს მისვლაც კი აუკრძალეს. დაილია გოლიათი დარდისაგან. თვითონ რომ ვერაფერი დაუშავეს, ძაღლი მოუწამლეს. ავად გახდა ნაგაზი. ერთხელ შინ დაბრუნებულს მკვდარი დაუხვდა, ეზოში დაგდებულს ზედ ყვავები დასხდომოდნენ და გულ-ღვიძლს უკორტნიდნენ, ყვავები შესძულდა, იფიქრა, ამათ მოკლეს ჩემი ერთგულიო. მეორე დილას თოფის ხმამ გააღვიძა დასახლება. იმ ღამით იროდიონს თოფი მოეპარა ნიას სახლიდან და ტყვიებს გამეტებით უშენდა ყვავებს, თვალებიდან ცრემლები სდიოდა. ნიას მამამ და ძმამ ძლივს გამოგლიჯეს ნაგოლიათევს თოფი ხელიდან. დასახლება აფორიაქებულიყო, ემანდ ჩვენც არ დაგვხოცოსო. სინდისმა შეაწუხათ. თოფი რომ აღარ ჰქონდა, ქვები დაუშინა ყვავებს, ამათმა მომიღესო ბოლო, ამათმა გამთვალესო. - ფიქრობდა.მას მერე სახლიდან იშვიათად თუ გამოიხედავდა. შეკრთა სოფელი, ინანეს თავისი საქციელი, ხანდახან კარებს რომელიმე მეზობელი მიადგებოდა თეფშით და პურით ხელში, აივანზე დატოვებდა საჭმელს, ოთახში შესვლას ვერავინ ბედავდა, ისე დაუძახებდნენ, ისიც ღმუილით პასუხობდა. ერთ დღეს ოფოფები ახმაურდნენ, იქაურობა გადააჭრელეს, ბევრნი იყვნენ, საიდან მოვიდნენო, მეზობლებს უკვირდათ, რა ხდებაო იროდიონის სახლში, ჩუმ-ჩუმად მიიპარნენ, ფრინველების ეშინოდათ, არ დაგვკორტნონო. ჭირისუფლებივით ჩამომსხდარიყვნენ იროდიონის მამის დარგულ ხეებზე. შეიხედეს ოთახში, ფანჯრებიდან შემავალ მზის შუქს იქაურობა გაენათებინა. იროდიონის სპეტაკ სახეს ნათელი მოჰფენოდა. ხელში ნიას ნაჩუქარი ფანქრები ჩაებღუჯა, ძირს დავარდნილ ფურცელზე გოგონა ეხატა, გვირილებით ხელში, გვერდზე - გოლიათი და ძაღლი. შეაგროვეს ფული და დაასაფლავეს იროდიონი. მას მერე ქოხში შესვლას ვერავინ ბედავდა ნიას გარდა. ნია ჩამოჯდებოდა ხოლმე აივანზე, როგორც იროდიონი, თვალს არ აშორებდა სახურავიდან წამოსულ წვიმის ნაკადებს, როცა ძლიერ წვიმდა და წვიმის პატარა წვეთებს, როცა ჟუჟუნა წვიმა გადაუვლიდა ქვეყანას. გოგონამ იცოდა, რომ წვიმის წვეთები ისეთივე სუფთა იყო, როგორც იროდიონის გული. ოფოფები კი არსად წასულან, მართალია, პურს აღარავინ აჭმევდა. ალბათ უკვე რომელი თაობა დებდა კვერცხებს იროდიონის ქოხის სახურავზე, მათთვის მყუდრო და თბილ ბინაში...მხოლოდ ხანდახან გადაუვლიან ხოლმე ოფოფები ქვეყანას ძახილით, -  ადამიანების გეშინოდეთ, ადამიანებო!

Friday, December 8, 2017

ერთხელაც... (სიმღერა) (მაია სიჭინავამ შეასრულა)

ერთხელაც გაზაფხულს წავყვები
მწვანეს და ხასხასა-ბიბინას,
ყოველ წელს ბაღებში გეწვევი,
სიმღერას გიმღერებ რიხიანს.
შენს თავზე ჩამოთოვს ჭაღარად
ნუშის და ალუბლის ყვავილი,
ვარდების სურნელი დაგათრობს,
გულში გაგეხსნება არილი,
შიგ ჩაიხატება ლურჯი ცა,
ჩემი სახეცა და ხატებაც,
მზიური ღიმილი გაგათბობს...
იწყება იქ, სადაც მთავრდება.



ირისი - სოსანი

დილა ქოჩორს გადავარცხნის
მოვერცხლისფრო ირისებს,
დააპკურებს ცვარს და მინას
ცეცხლად ააგიზგიზებს,
მზე გაუყრის სხივებს თვალში
ისრიმისფერ ირისებს,
სიო გაჰკრავს, ნაკადული
ნაზად მოუღიღინებს.
.


ვზივართ ფუღუროებში (მეორე ვარიანტი)

ვზივართ ფუღუროებში,
ბუმბულს ვიწმენდთ ნისკარტით,
გამოხრული ფესვებით
სიმწრისაგან ყვირის ხე,
ჩვენ კი თითქოს არ გვესმის,
ტკივილს ვერ ვგრძნობთ მისხალით,
აქეთ-იქით ვარიგებთ
გადაცვეთილ ღიმილებს.
არსაიდან არ მოჩანს
გადარჩენის იმედი,
სიბერისგან გალეულს
მუხლში ძალა აღარ აქვს,
ქართან ომში დაატყდა
ტოტები და წიწვები,
ერთ დროს მძლეთამძლე იყო
ზურმუხტივით ხასხასა.
ზეცაც ვეღარ ამხნევებს
ფერწასულს და სევდიანს,
სადაცაა მიწაზე
დაეცემა მოცელვით,
ბუმბულს ვიწმენდთ ნისკარტით,
არ გვაღელვებს ბევრი რამ,
მასკარადში ჩაბმულებს
დაგვიდვია ფსონები.


ღმერთმა მაღალმა დაგვიდგინა ცხოვრების წესი

ღმერთმა მაღალმა დაგვიდგინა ცხოვრების წესი,
მაგრამ გზა ვეღარ გაგვიგნია თვალებით ბეცით,
ხელის ფოტინით მივუყვბით აღმართ-დაღმართებს,
მხოლოდ მართალნი მიხვდებიან ცათა კამარებს.
აჭრელებული ზონრებით და ბაფთა-რახტებით,
როგორც ცხენები ალღუმისთვის, დავირახტებით,
მოკაზმულები ვეტანებით თივას და ნეკერს
და აღარ გვახსოვს - შიშველია ამ ქვეყნის მეფე.



Thursday, December 7, 2017

არსაიდან არ მოჩანს გადარჩენის იმედი


არსაიდან არ მოჩანს გადარჩენის იმედი,
ვზივართ ფუღუროებში, ბუმბულს ვიწმენდთ ნისკარტით,
გამოხრული ფესვებით სიმწრისაგან ყვირის ხე,
ჩვენ კი თითქოს არ გვესმის, ტკივილს ვერ ვგრძნობთ მისხალით.
გასცვენია ფოთლები, ზურმუხტივით ხასხასა,
ქართან ომში დაატყდა ტოტები და რტოები,
წელში მოხრილს, გალეულს, მუხლში ძალაც არა აქვს...
მასკარადში ჩართულებს დაგვიდვია ფსონები.

Tuesday, December 5, 2017

დამეფინება ნათება

ფერიცვალების მადლივით
დამეფინება ნათება,
მაღლა ამიყვანს, ამტყორცნის,
კვანტს წამოუდებს განგებას,
მაგრამ დიდხანს არ დამტოვებს,
ფერს ჩამოაცლის კალთებსაც,
ღამე დადგება გუშაგად,
დაფლეთს ღრუბლების მნათესაც.



შენზე ფიქრებმა, იქნებ, დამღალოს!

აბინდბუნდებულ ღრუბლებში ვწევარ,
როგორც მნათობი, ღამის სალარო,
ოქროს ძაფს ვართავ და ფთილას ვწეწავ,
საქმიანობამ, იქნებ, დამღალოს!
ოქროს ძაფს ვართავ და ფთილას ვწეწავ,
როგორც მნათობი, ღამის სალარო,
აბინდბუნდებულ ღრუბლებში ვწევარ,
შენზე ფიქრებმა, იქნებ, დამღალოს!


კაშკაშა შუქი გვაბრმავებს

მომავლისაკენ რომ მიგვიძღვის ოცნების ხიდი,
ხან ტორტმანით და ხან იმედით ვაგრძელებთ ნაბიჯს,
დაგვეკიდება ზოგჯერ გულთან ტყვია და მჭიდი
და ამ ცხოვრების მღვრიე წყალთან ვუნდებით ჭიდილს.
ასინათლდება ზეცის კიდე, როგორც თოლია,
მოწყურებული ბავშვებივით მივაპყრობთ თვალებს,
მაგრამ სინათლე სულ ყოველთვის კარგი როდია,
კაშკაშა შუქი გვაბრმავებს და გვიხურავს არეს.



Sunday, December 3, 2017

მოდის გოგო - შემოდგომა

სურას ყელში ამოვართვი
რაკრაკა ხმა, სანაძლეოდ,
რომ წარვუძღვე ლხინს და ნადიმს,
სიყვარულით გული ზეობს.
მოგოგმანებს გზაზე გოგო,
მზის სხივების დასადარი,
ჩურჩხელების აცმა მოაქვს,
ჩირეულიც ათასგვარი.
აკიდოზე ჭრელაჭრულა
შემოდგომა აუწყვია,
მოდის გოგო - შემოდგომა,
არ აქო, რა ნამუსია!
შარიშურობს იქვე ჩალა,
მოსავალი აუღიათ,
შიგ ბოჩოლა დარჩენილა,
ჩალასა ჭამს, ალბათ შია,
შიგადაშიგ თანაც ზმუის, -
რქაწითელი მარანშია,
ძოწეული, ლალი, ქარვა,
ჯერ არ მაჭრობს, ბადაგშია.
სურას ყელში ამოვართვი
რაკრაკა ხმა, სანაძლეოდ,
ჩემსას მაინც  იმისი სჯობს,
ღვინით სავსე თასში მზეობს.







Friday, December 1, 2017

შენ მიმატოვე უდაბნოში

შენ მიმატოვე უდაბნოში
                    და არც კი გითქვამს,
რატომ და რისთვის დამატეხე
                    თავს შენი რისხვა,
ცუდად ამიხდა ის სიზმარი,
                   გუშინ რომ ვნახე,
გადამიჭირა ამ ცხოვრებამ
                   ულმობლად სახრე,
დიუნების ქვეშ მოქცეულს კი
                    გამათბობს ქვიშა.
თვალთაგან ჩემთა წამოსული
                    მშიერი წვიმა
მიუალერსებს უდაბნოში
                    გადაშლილ ყვავილს,
ღმერთი რომ აძლევს გაუხუნარ
                    ფერებს და წადილს,
მე კი მომაშთობს თაკარა მზის
                     ქარი და ხვატი,
ასე რომ მწვავს და უსაშველოდ
                     არაქათს მაცლის.






Thursday, November 30, 2017

სიმღერა

სურვილს თუ კი აჰყვები,
სურვილს თუ კი აჰყვები,
საჰაერო ბუშტივით
მაღლა იფრენ, გაქრები.
ვეღარავინ გიპოვის,
ვეღარავინ გიპოვის,
ამიტომაც გაფრთხილებ,
ამიტომაც ვფრთხილობდი.
თუ კი ვერ დაინახე,
მე რომ ამას ვცდილობდი,
მაინც არა გავნე რა
ჩემი გულახდილობით.
სურვილს თუ კი აჰყვები,
სურვილს თუ კი აჰყვები,
ზევით წახვალ ბუშტივით
და უკვალოდ გაქრები.





ნაღვერდალივით გამოგვწვავენ...

ვერ გამიგია, ამა ქვეყნის ავან-ჩავანი,
ცხოვრება ჩვენი, - ჩავაბაროთ უნდა თავანი,
თუ კი გამოცდას წარმატებით გავართმევთ თავებს,
ზევით, სულ ზევით, ღმერთთან ახლოს გახსნიან კარებს.
არა და, ქვევით დაგვხვდებიან ტოლუმბაშები
ფიალებით და თავ-ფეხისთვის დიდი ქაფჩებით.


Monday, November 27, 2017

დამატება თუ ქვემდებარე?!

დამატება თუ ქვემდებარე?!
მოვასუფთავე განსჯის არე,
ქვე და მდებარე არ მომწონს სიტყვა,
მოისმის მასში უფალის რისხვა.
ქვემდებარეა ვიღაცის ხელში
ხან სიკეთის და ხან ავის მქნელი,
დამატებად რომ მამყოფა მგონი,
უკეთ წარვმართო ჭკუა და გონი, -
წამოვაშველო კარგისმქნელს სიტყვა,
ბოროტს ვეახლო უმძიმეს ტვირთად,
ოღონდ მინდა ვიყო პირდაპირი,
რომ არ მქონდეს ქვემდებარის რიდი.
ირიბად სიტყვის თქმა თამაშია,
როცა ქვეყანაში განგაშია.



,

ბუტაფორია

ზეცაში ვუმზერ მთვარის მხოლოდ ბუტაფორიას
და ვარსკვლავებიც ხელოვნური არის, მგონია,
რატომ ვიყავი ოცნებებში იმათ იმედად, -
გამღვიძებოდა, ასე გვიან, ღმერთმა ინება,
ცეცხლიც კი ვნების, თურმე არის ბუტაფორია,
სიყვარული და მეგობრობაც, ხელოვნურია,
რატომ ვიყავი, ასე მყარად, იმათ იმედად,
რად არ გავყევი ტკბილ ზღაპრებში ჩემს დიდ დიდედას.


Sunday, November 26, 2017

აღარ მაშინებს შემოსვლა ზამთრის...

ფერუცვლელია გარშემო ყველა,
იასამანი ყვავილობს მხოლოდ,
აღარ მაშინებს შემოსვლა ზამთრის,
იმის ყვავილებს ვუმზერდე ოღონდ...

სიურრეალისტური ფანტასმაგორია

სიურრეალისტური ფანტასმაგორია,
ბრეტონის თუ არაგონის აგონია, -
ქვეცნობიერშია განაჩენი,
იმას წავუმძღვაროთ დანარჩენი,
გზა ყინვიანი და მოლიპული,
შენს ტვინში არის დალამბული,
სხვა არაფერი დაგრჩენია,
სიზმრად ჩაიძირო, რაც შენია.

Saturday, November 25, 2017

ექოდ მოისმის

ზარდამცემ ოხვრას მოუცავს თორღვა,
- დაგუბებულხარ, დარდების წყალო,
გულს დასცემიხარ ბებრად და კოჟრად,
ქვეყნის წარწყმედა როდემდე ვმალო?!
ზარდამცემ ოხვრას მოუცავს თორღვა,
სიკეთით შვილთა ვეღარა ხარობს,
ექოდ მოისმის იმისი მოთქმა,
გარშემო ტყეებს სიცივით აზრობს.






ნიკოლოზ ბარათაშვილი - მსოფლიო გენიოსთა წინამორბედი და მუზა (ესსე, ავტ. სოფიო ჭელიძე)

     მახსოვს, ბავშვობაში დედა ერთ დიდ შავ წიგნს გადმოიღებდა ხოლმე თაროდან, ხშირად ტიროდა მისი კითხვის დროს. ვფიქრობდი, ნეტავ, რა წიგნია ასეთი, რომ ჩემს უსაყვარლეს დედიკოს ასე ატირებს-მეთქი. კითხვა რომ ვისწავლე, ჩუმად გადმოვიღე ეს წიგნი, ყდაზე ვერცხლისფერი ასოებით ეწერა: ნ ი კ ო ლ ო ზ  ბ ა რ ა თ ა შ ვ ი ლ ი. ერთი ფურცელი გადავშალე, იქიდან ახალგაზრდა კაცი მიყურებდა, ოდნავ ნაღვლიანი თვალებით, კისერზე ყელსახვევით, შავ-თეთრი ნახატი იყო. სამუდამოდ ჩამებეჭდა მისი სახე მეხსიერებაში, ვიფიქრე, ალბათ, ჩემს დედიკოს ძალიან უყვარს-მეთქი ეს კაცი. დრო გავიდა, ნიკოლოზ ბარათაშვილის პოეზიას გავდიოდით სკოლაში. დედამ სწორედ ეს წიგნი გადმომიღო და მითხრა, პოეტის ბიოგრაფია წამეკითხა, სანამ მის ლექსებს ვისწავლიდი. წავიკითხე, მეც ისევე ავტირდი, როგორც დედაჩემი...
     კითხვა ძალიან მიყვარს. ცოტა ხნის წინ კაფკას მცირე პროზას ვკითხულობდი. ასეთი სახელი რატომ დაარქვეს, ძალიან მიკვირს, იმიტომ რომ მისი არც ერთი ნაწარმოები, სულ რამდენიმე სიტყვაც რომ იყოს, არ შეიძლება იყოს მცირე. ჩემში  განსაკუთრებული ინტერესი გამოიწვია პატარა მოთხრობამ - "კაკუნი ჭიშკარზე". როცა ჩავამთავრე კითხვა, გული უცნაურად ამიძგერდა, გაოგნებული ვიჯექი და ვფიქრობდი, ასეთი რამ შეიძლება ყველას შეემთხვეს თუ მხოლოდ რჩეულებს?! ნამდვილად რჩეული იყო ეს ბიჭი - უცხო სახლის ჭიშკარზე დაკაკუნება თუ ცელქური ხელის აქნევა დის მიერ საბედისწერო გახდა მისთვის. გოგონა სახლში გაგზავნა კაბის გამოსაცვლელად, იცოდა სხვა შემთხვევაში არ წავიდოდა, რათა გადაერჩინა, თვითონ ჩაბარდა მხედრებს, დამსჯელებს. ისიც იცოდა, მხოლოდ მისი დაჭერა სურდათ. რატომღაც ჩვენი დიდი პოეტი, ნიკოლოზ ბარათაშვილი გამახსენდა, უდანაშაულო ტუსაღი, მისთვის ხომ ეს ცხოვრება საკანი იყო, უჭირდა სუნთქვა. ალბათ ისიც იმავე შეკითხვას დასვამდა, რასაც ამ მოთხრობის მთავარი გმირი, მცირე იმედი მაინც რომ ჰქონოდა, ოდესმე გათავისუფლდებოდა სატუსაღოდან, - შეძლებდა კი ოდესმე საკნის ჰაერის გარდა სხვა ჰაერიც (თავისუფლების ჰაერი) ჩაესუნთქა?
   ნიკოლოზ ბარათაშვილი - რაინდი, სუფთა და წმინდა, როგორც წყაროს წყალი. მუდამ მოწყენილი და მოღუშული, რომელიც გაუცხოვებით და მარტოსულობით იტანჯება სერვანტესის დონ კიხოტივით, თუმცა მისი გული სიყვარულით სავსე ზღვაა. არის კი ჩვენს ეპოქაში ასეთი ადამიანების ადგილი? ისევე როგორც მის ეპოქაში არ მოიძებნა მისთვის ალაგი, როგორც გურულები იტყვიან, არ დაფასდა მისი ნიჭი, არ იქნა გამოყენებული მისი პოტენციალი. მისი არ ესმოდათ, ის კაფკას ჭიას მაგონებს "მეტამორფოზიდან", რომელიც თითქოს ჯავშანშია გამოკეტილი, მისი გულის ხმა და სულის კივილი რჩება "ღაღადისად უდაბნოსა შინა" და მხოლოდ მომავალმა თაობებმა გაიგეს, უთანაგრძნეს, იტირეს მასთან ერთად მისი უპასუხო სიყვარული და ბედკრული სამშობლო. სკოლაში ბევრი ვიკამათეთ თემაზე, უყვარდა თუ არა ეკატერინე ჭავჭავაძეს პოეტი, მაგრამ ჩემი, როგორც ახალგაზრდა თაობის წარმომადგენელთა უმრავლესობის ვარაუდია - არა, რადგან წინააღმდეგ შემთხვევაში ის არ დაგიდევდათ ოჯახის და საზოგადოების აზრს და აუცილებლად გაყვებოდა ცოლად ნიკოლოზ ბარათაშვილს, მით უმეტეს, რომ პოეტი მაღალი წრის წარმომადგენელი იყო და არცთუ უსახელო ოჯახიდან. ტატოს ლექსებში ჩაბუდებული ეჭვი და დარდიც ამის დასტურია. სიღარიბე არასოდეს არ ქცეულა დიდი სიყვარულის დაბრკოლებად, ამის მაგალითები მრავლადაა მსოფლიო ისტორიაში. სამეგრელოს მომავალი დედოფალი უფრო კაფკას ხიდს მაგონებს, რომელიც ცნობისმოყვარედ იცქირება, რათა დაინახოს მასზე მიმავალი ადამიანი. დიახ, ნიკოლოზ ბარათაშვილისთვის ეს ულამაზესი ქალი ხიდი იყო, მომავალთან დამაკავშირებელი, მაგრამ ეკატერინემ კაფკას ხიდივით თან ჩაიტანა, თავისი ცხოვრებაც გაწირა და მისიც. ჩემი აზრით, არც ეკატერინე იყო ბედნიერი, მჩქეფარე მდინარემ ისიც წაიღო და იმ ქვებს დაანარცხა, რომელნიც ყოველთვის მშვიდად უცქეროდნენ ქვევიდან, რომლებიც ბედნიერ ცხოვრებას უქადდნენ. ის, რომ პოეტის მუზამ, დიდებულმა ქართველმა ქალმა შემოგვინახა მისი ლექსები, მის განათლებასა და პოეტისადმი უდიდეს პატივისცემაზე მეტყველებს, რაც დასაფასებელი და სამადლობელია ჩვენგან.
   ნიკოლოზ ბარათაშვილი ჰერმან ჰესეს ტრამალის მგელია, რომელსაც უჭირს გაუგოს თავისი სოციალური ფენის წარმომადგენლებს, მათი ფუქსავატობა მისთვის მიუღებელია, მაგრამ არ ძალუძს მათთან დაშორება, რადგან მათთან ერთად არის გაზრდილი, მათ წიაღში გაუტარებია ბავშვობა, ახლა ის დაუქანცავს ფიზიკურ თუ სულიერ ტკივილებს, ბოროტ სულს ესაუბრება, რომელიც ბედნიერ ცხოვრებას ჰპირდებოდა და იმედები გაუცრუა, ცდილობს თავისგან განდევნოს იგი, ეძებს ახალს, ხელჩასაჭიდს, რისთვისაც ღირს ცხოვრება. სწორედ ასეთად ესახება მას ხალხის და ქვეყნის სამსახური, რომელსაც უნდა მისდიო, თუ ქვეყნად მოხვედი და კაცი გქვია. "ვპოვე ტაძარში" პოეტი უიმედოდ დარჩენილ მეუდაბნოეს მაგონებს, ფეხშიშველი, ყარიბი, თავის სახლ-კარს მოწყვეტილი ჭაბუკი უდაბნოს ქვიშაში მიიკვლევს გზას, მისთვის ეს ცოდვებისგან განწმენდის გზაა, მან კარგად იცის რომ ამ გზით მრავალმა იარა, რათა ცხოვრების მიზანი და არსი დაენახა. ტყუილად არ ათქმევინებს თავის "ალქიმიკოსში" მელქისედეკს პაოლო კოელიო: "როცა რაღაც ძალიან გსურს, მთელი ქვეყნიერება დაგეხმარება მის მოსაპოვებლად". უდაბნოში სვლა ეს ქრისტეს გზაა, სწორედ იქ პოულობს პოეტიც ტაძარს, რომელიც ლამპარით არის განათებული, მაგრამ მისთვის ისიც ქრება, რადგან უიმედობას და ურწმუნობას დაუსადგურებია მის გულში. ტაძარი მისთვის თითქოს მირაჟია, საბოლოოდ ის ხვდება, რომ არ შეიძლება იცხოვრო ცრუ იმედებით, ცხოვრების გზა ეს მოქმედებაა, დაბრკოლებების გადალახვა, თუ კი მე-20 საუკუნის უდიდესი ქართველი მწერალი კონსტანტინე გამსახურდია ფარსმან სპარსის გამზრდელს ათქმევინებს "დიდოსტატის მარჯვენაში": "ცხოვრება უდაბნოა ურწყული და ეცადე გარს შემოუარო", რითაც პრაქტიკულობას გვასწავლის, ნიკოლოზ ბარათაშვილი პირიქით, დაბრკოლებებით სავსე გზას ირჩევს და მერანს მოუწოდებს, არ დაინდოს, არ შეიცოდოს თავისი მხედარი, ის ყველაფრისთვის მზადაა, რათა გზა გაიკაფოს ცხოვრებაში, იგი ბედისწერასთან მებრძოლი რაინდია, როგორც პაოლო კოელიოს "ალქიმიკოსის" გმირს, მასაც უდაბნო მიახვედრებს, სად უნდა ეძიოს  თავისი ცხოვრების მიზანი, რომელიც მისთვის სიცოცხლეზე მეტია. -  ხალხის და ერის სამსახურში დგომა, მოძმისთვის გზის გაადვილება, ქრისტეს მცნებებით სიარული.
        ამას წინათ მე და დედა რაჭაში წავედით, ცხრაჯვარზე ავედით, იქიდან გადავიხედე, საქართველოს ველ-მინდვრებს ცისფერი ცა გადახურვოდა, ნიკოლოზ ბარათაშვილის "ცისა ფერს" გამახსენდა, ვიგრძენი კავშირი მარადიულობასთან, უსასრულობასთან, უკვდავებასთან, რომელიც ამ ლექსის ყველა სტრიქონში იკითხება. წინა დღეს ლევან ბერძენიშვილის სიტყვები მოვისმინე რადიოში, გალაქტიონ ტაბიძეს თავისი ერთ-ერთი რვეულის ყდაზე ეწერაო: რომანტიკოსების პირველი კლასის მოსწავლე, ის სწორედ ნიკოლოზ ბარათაშვილის მოსწავლედ თვლიდა თავსო, გამეღიმა, როცა ამ ორი გენიოსის სულიერი კავშირი დავინახე: ცხრა ჯვარიც თითქოს ტყუილად არ ასვეტილიყო ჩემ წინაშე, ცხრა მთა, ცხრა ზღვა მინდვრებისა, ცხრა ცა მიღიმოდა.
       ზოგჯერ არის, რომ ცუდ ხასიათზე ვარ, მაშინვე ჩემი ხელჩანთის პატარა ჯიბიდან გაცრეცილ, ოთხადმოკეცილ ქაღალდს ამოვიღებ ხოლმე, ფრთხილად გავშლი და ზედ ჩემი ხელით გადაწერილ ნიკოლოზ ბარათაშვილის "მერანს" ვკითხულობ. ნელ-ნელა ძალები მემატება, ჩემს წარმოდგენაში ჯერ ცოცვას ვიწყებ, მერე მივფორთხავ, წელში ვსწორდები, მივაბიჯებ, ტემპს ვუმატებ, მერე გავრბივარ, ბოლოს მივფრინავ ამ სამყაროს უკიდეგანო სივრცეებში, იმიტომ რომ მთელი ქვეყნიერება ჩემია, ჩემთვის არ არის დაბრკოლებები, ვხვდები, რომ ყველა სიძნელეს დავძლევ, გადავლახავ და აუცილებლად გავიმარჯვებ. ჩემი მეგობრები მახსენდება. ჩვენ, საქართველოს ახალგაზრდები იმედით გავყურებთ მომავალს და აუცილებლად ჩვენს კვალს დავტოვებთ მსოფლიო ისტორიაში, იმიტომ რომ ნიკოლოზ ბარათაშვილის სულიერი და ფიზიკური შვილები ვართ, მისი შთამომავლები და გულზე გვაწერია: "ცუდად ხომ მაინც არ ჩაივლის ეს განწირულის სულისკვეთება."
   
     
       

Friday, November 24, 2017

ერთი, ორი, სამი და...

ერთი, ორი, სამი და
მზე გვიცქერდა კადრიდან,
წამოწოლილს ენება
თავის ძალის ჩვენება,
სიცივისგან გათოშილთ
რაღა დაგვასვენებდა,
შევძახოდით მუდარით,
- ერთი სიტყვა გვითხარი,
- ის გვიმზერდა ყვედრებით,
- ნეტავ, რას მემეტებით,
თქვენ იყავით, ზაფხულში,
სხივებს კრავდით მარყუჟით,
მერე სადღაც მალავდით,
ვერ აღწევდნენ ბანამდის?
ახლა ნუღარ მიცქერით,
უნდა ვკერო ჩითები,
გაზაფხულზე დავაგო,
ზედ ვაფრინო ჩიტები.





დაარბევს ქარი...

დაარბევს ქარი ფოთოლთა კრებას,
თავის ტუსაღებს გარს დასტრიალებს,
ზოგს - შავ მიწაში მიუჩენს ბინას,
ზოგს - ნაგვის ყუთში ჩაატიალებს.
მიჰკარგავს სადღაც შორეთში ერთ-ორს,
დაბრუნდნენ უკან, არ აძლევს საშველს,
ზოგს დამარხვასაც აღარ აღირსებს, -
შეუბრალებლად მიაკლავს სალ კლდეს.
დაარბევს ქარი ფოთოლთა კრებას,
თავის ტუსაღებს თავს დასტრიალებს,
ჩვენც მივდევთ იმის შეუვალ ნებას,
გულში ვიბრუნებთ სევდის ხვიარებს.
მაგრამ ხომ არის ფოთოლიც "ოხრა",
რომ არ ნებდება ქარებს, ფირალებს,
ზეცაში ეძებს ის თავის ბოლოს,
მზეთამზესავით ცაში ბრდღვიალებს.


Wednesday, November 22, 2017

მიჯნურობაც ეს არის?! (სახუმარო მამაკაცებს)

ტაჯმაჰალი რომ აუგო
ცოლს, შემოსილს სუდარით,
სამუდამო სიყვარულის
ცად უგზავნა უსტარი,
სვეტები და დარბაზები
საგალობლებს მღერიან, —
დავიწყებას არ მიეცეს
დღეს, ვინც ფეხთა მტვერია.
ოქროს ლაგამ-უნაგირით
გაფრენილა მერანი,
რომ აუწყოს დედამიწას,
მიჯნურობა ეს არის!
ტატომ დადგა უკვდავების
ძეგლი ღვრია ლექსებით,
ჭავჭავაძის ქალის ბანზე
აჭიკჭიკა მერცხლები.
ვარდ-ყვავილებს სძღვნიდა ნიკო,
ცად იჭერდა თადარიგს,
მისი მუზა სულ სხვა იყო,
ქალი - განსჯის საგანი,
გვხიბლავს ფრანგი მსახიობის
მოქათქათე ნატურა,
ფიროსმანის ნახატებში
გედივით რომ დაცურავს.
ავთანდილის, ტარიელის
არ გამტყდარა პირობა,
ცისქვეშეთში ინაპირეს,
არ ქმნეს საქმემცირობა,
გრძნეულ ქაჯთა ტყვეობიდან
გამოიხსნეს მნათობი,
თავს სწირავდნენ დიდ სიყვარულს,
მეგობრობით, კაცობით.
თქვენ რა ღმერთი გაგწყრომიათ,
ამ ბედნიერ ხანაში,
ტრფობისა და დაგვის კერპი
რომ გასვარეთ ტალახში,
სულს არ დათმობთ ნაზ ამბორში,
ცეცხლს ვერ ანთებთ კერაზე,
ქალი, მნათობთ  თანამდგომი,
ჯორ-ცხენივით შეკაზმეთ!







Friday, November 17, 2017

მე მივდიოდი

მე მივდიოდი ვიწრო ბილიკით,
ხეებს გარშემო მოეცვათ ძონძი,
სადღაც ვიღაცა ოქროცურვილში
იდგა და შუბლზე შეეკრა კოპი,
არ მოსდიოდა თვალში ფასადი,
მისი ნაწილი თვით იყო უწინ.


ნიკო სამადაშვილის შესანიშნავი ლექსი

„ის მიდიოდა ფერშეცვლილ გზებით,
წყალგაღმით ჩრდილებს აენთოთ კვარი,
იწოდა კაცი ჩუმი, მგზნებარე,
თან სიცოცხლეზე რჩებოდა თვალი.
წყევლა ესმოდათ ფეხმძიმე ნისლებს,
სადღაც კი ყეფდნენ ქუში ქედები,
მღვიმეში იდგა ჟამთა სისველე
დაოსებული შემოქმედებით.
ცისკრის ამოსვლა ბეწვზე ეკიდა,
ნანგრევს დაეხრა სამრეკლოს კარი,
ის მიდიოდა და მაინც კიდევ
სულ სიცოცხლეზე ეჭირა თვალი“.

დროებითია დიდება

დროებითია დიდება,
ფული არ არის აფერი,
ხვალ თვალში დაგებინდება,
მორჩება სუყველაფერი.
მეხოტბე - ცრუ მელექსეა,
ჰგავს მლიქვნელსა და აფერისტს,
კერპი რომ აღარ იქნება,
მორჩება სუყველაფერი.
ქვეყნის ერთგულთა დიდება
(სხვა არ ყოფილა აფერი),
იყო, არის და იქნება,
ესაა სუყველაფერი.




ჩემო ქვეყანავ!

ნეტავ, რას ფიქრობ, ჩემო ქვეყანავ,
თუ გიღალატა შენმა მონამაც,
კიბოს საცეცი, მოქნილი, მძლავრი,
მასაც შეეხო, დაამხო ხატი.
ევროპის გზაზე ვითომდა დამდგართ,
დაგვიწყებია ქართული ნანა,
ფულზე დაგეშილთ მიგვიძღვის ეშმა
და შენს მომავალს ვეღარც კი ვხედავ...






Wednesday, November 15, 2017

ლექსები კი არვის ესმის

ვერ დავრჩები იმის მზირად,
კაცს გულგრილად როგორ სძინავს,
არ აწუხებს ქვეყნის ბედი,
თუნდა ურტყი თავში კეტი.
ფიქრობს მხოლოდ თავის თავზე,
ეგოცენტრიზმს ვირის  ავლენს,
ქვეშევრდომთა არ აქვს რიდი,
ზემაღალთან არის ფლიდი.
გაბმული აქვს ფულის მახე,
შიგ გაბმული ბევრი ვნახე,
გამოწუწნოს უნდა სისხლი,
აღარა აქვს იმის ფიქრი,
უსისხლო და დღენაკლული.
რომ არ ერჩის უკვე გული,
ნაგვის ყუთთან აღმოჩნდება,
ალკოჰოლით მთვრალი კვდება.
გაუწვდიათ ხელი ბავშვებს,
მოხუცებს და ახალგაზრდებს,
მუჭში ხურდას უჩხრიალებს
ისევ მუშა, - ათრევს ჩანთებს.
ზოგს - ჯიბეში მილიონი,
ხორცზე აკრავს სქელი ქონი,
ზოგი - ლუკმას ვერ შოულობს
და შაქარს და პურს ნატრულობს.
ამა ქვეყნის არა მესმის,
დამიკარგავს სუნი, გეში,
აღარც ხმა მაქვს, აღარც კეტი,
ლექსები კი არვის ესმის.












იყო ღმერთი და ძე იყო მისი

იყო ღმერთი და ძე იყო მისი,
სიტყვა იყო და საქმენი დიდი,
კაცი კი დღემდე ავობს და ბრიყვობს,
მუხლმოსაყრელად ვერ წადგა ბიჯიც.
ეჭვიანია მისი მზერა და
ბნელით მოცული ფიქრები მისი,
არსი ყოფისა ვერ შეუგნია,
დაიარება ამაო რიხით.
შვილებსაც უღვთოდ ზრდის და ჰგონია,
ესაა სწორი გეზი ამქვეყნად,
არ ეპუება ღვთიურ განგებას,
ცოდვებში ბრუნავს ბუქად, ნამქერად .
მაგრამ რა არის იმისი ბოლო?!
სამართალი ხომ ურმითაც დადის...
იყო ღმერთი და ძე იყო მისი, -
სინათლე დღის და ორივე თვალის.




Tuesday, November 14, 2017

მეძახოდნენ ლამაზ გოგოს

მეძახოდნენ ლამაზ გოგოს,
ოღონდ ცოტა შარიანს,
მეხვეოდნენ ყმაწვილები,
შორს მეჭირა თავია,
იმათ ჩემი ეშინოდათ,
არ უნდოდათ შარია,
მომიტაცა ერთმა ბიჭმა,
შევარდენის ნათლიამ,
ისიც ცოტა მეშარება,
ტოლს არ ვუდებ შარვლიანს,
გვაშოშმინებს მხოლოდ ღამე,
თუმც ბნელი და შავია.






შვილი - დედისთვის სულთქმა

შვილი - დედისთვის სულთქმა,
გალობის სძლისაპირი, -
ყველაფრისმთქმელი ღმერთთან,
კარგად უმყოფოს შვილი.



მე ვარ ქართველი!

მე გადავსინჯე მთელი ეპოქა,
რომ რამდენიმე სიტყვა მეპოვნა,
რასაც ვერ ვხედავთ ატოტილ ნერგში
მაგრამ ჩურჩულით ყურებში მესმის, -
რომ გადარჩება ჯიში და მოდგმა,
ჩვენი წინაპრის სულთქმა და მოთქმა,
ცხენთა ჭიხვინში, მინდვრის ალერდში,
რომ გაისმოდეს, "მე ვარ ქართველი!".
ხოსროვიანთა თუ დადიანთა,
მუხრანელთა და ბაგრატიონთა
გენებში იდო და ახლაც გვიხმობს,
წმინდა გიორგი მოიგებს დიდ ომს.
ცხოვრება თუმცა არავის ინდობს,
მავთულხლართებს და ცუნამებს გვიწყობს,
დედა თავისთან გაზრდილებს იხმობს,
შვილიც დალოცვას ჩურჩულით ითხოვს,
"დამლოცე, დედა!", რა არის თითქოს,
ზღვა თაველებს და ეპოქას იპყრობს,
გააძლიეროს და ადიდველოს
ღვთიშობლის წილი  სამშვენიერო.









Sunday, November 12, 2017

ჯანსუღ ჩარკვიანს!

მაინც ვფიქრობ, რომ უფრო დიდი ხარ,
მტლად ედებოდი ზეციდან კოშკებს,
წვიმს და მზე გვესვრის სხივებს ირიბად,
ისრით გმირავდი მტერსა და ოხერს...
და მაინც ვფიქრობ, უფრო დიდი ხარ,
სამშობლო გულით დაგქონდა ოდეს,
ზეცაში მსრბოლი შუქის ხიდი ხარ,
ნათელი სიტყვით დაამხობ ტოტემს.

შემოდგომაა ჩემი საფერი

შემოდგომაა ჩემი საფერი,
ოცნებასავით ნაზი და ჩუმი,
ვერ შევიყვარებ ფერებს გაცვეთილს,
ვერც ტალახის ფერს, ტბორის და წუმპის.
შემიხორცდება ყველა ჭრილობა,
როცა ფოთლები მტლად დამედება,
მომწყინდა ქვეყნის არარაობა,
შემოდგომის მსურს ახავერდება.




შეჭედილია ზეცაში ხურმა

საფერავის ფერს ვუჭვრეტ ჭიქაში,
შეჭედილია ზეცაში ხურმა,
ძროხამ აიკლო ეზო ბღავილით,
ბებო საჭმელში მსხალს და ვაშლს ურთავს.
მოგონებები დასხდა სინაზე,
საფერავის ფერს ვუჭვრეტ ჭიქაში,
ირგვლივ ფოთლები ჩაბმულან ვალსში,
სახიდან ნიღაბს ვიღაცა მაცლის,
ვრჩები დედასთან, სულ თოთო ბავშვი.


Saturday, November 11, 2017

გაგრასა და სოხუმში

აღარ მიყვარს მწუხრი, ბინდი,
აღრც ღამე ოხერი,
დღე მამშვიდებს წყნარი, მშვიდი,
ხიფათს რომ არ მოელი,
სიყვარულით დაიცალოს
მინდა, ღვინის ფიალა,
შიგ ტყდებოდეს ოქროს სხივი,
გვიშუშებდეს იარას.
იალქნიან ნავებს ვჭვრეტდე
გაგრასა და სოხუმში,
ერთიანი საღვთო ძალით
კვლავ გვეცეკვოს ხორუმი.
დაცურავდეს გემი სავსე
სიხარულით, ნუგეშით,
ზღვის ნაპირზე გაგვემართოს
მეგობრობის ფერხული.
ატრიალებს ქარი ცაში
წერილებს და მიმართვებს,
გვარწმუნებენ, - მეგობრებო,
ძალზე დააგვიანეთ,
- მაგრამ არ მწამს მე ასეთი
უგერგილო მიმართვის
არც იმათი, ვინც ჩვენ შორის
დგას, ვით უტყვი ხიფათი.
მჯერა, მალე დავინახავთ
ღრუბლის თეთრონ იალქნებს
და მივხვდებით,
რომ კვლავ გვიყვარს, -
როდი დავიგვიანეთ.












Friday, November 10, 2017

სასაფლაოზე გახელილი თვალით ეძინა

სასაფლაოზე გახელილი თვალით ეძინა,
არა მიწაში, იწვა მხოლოდ საფლავებს შორის,
უცდიდა ვაჟებს, დაღუპულებს, სადღაც შორიდან
მოსულებს უნდა უმასპინძლოს, ჯამი დგას ორი.

დარი იდგა

დარი იდგა, დარიანულს უმღეროდა ვაჟი ასულს,
ამას ჯაჭვი ამძიმებდა, უნდომ ბედი ვიღას ანდოს?
ახლა ისევ მონატვროდა უდაბნოში ხეტიალი,
პირამიდის გვერდზე წოლა, ვნების ცეცხლი, ვნების ალი, 
ბედაურით ლაღი ქროლვა და სახეში მტვერი ქარის,
მარჯნის ჯაჭვის ტარებისგან დაღლილიყო ნაზი ქალი.

Thursday, November 9, 2017

მინდა, მთები ხარხარებდეს! (ეძღვნება ბატონ თემურ ცერცვაძეს)

წუთიერი აღტაცება, წუთიერი დუმილი...
მირჩევნია წამიყვანოს ზეცამ ჭექა-ქუხილით,
ზარების ხმა აყრუებდეს კლდეებსა და კბოდეებს,
ზანზარებდეს დედამიწა, მეხი სცემდეს ხეობებს.
წუთიერი აღტაცება მოკვდავების ხვედრია
და წუთიერ დუმილს ვუძღვნით, ვინც პატივით მეტია,
სხვისთვის იყოს წუთიერი...  აღტაცებაც, დუმილიც,
მინდა, მთები ხარხარებდეს, ვულკანს ვგავდე დუღილით.
კოსმიური ნათებები წინ მიძღოდეს ღმერთებთან,
არ ჩაქრეს და არ ჩანაცრდეს ჩემი სულისკვეთება,
არ დამინდოს შავმა ბედმა, არწივს ვგავდე, მყვირალი,
გავხდე სხვათა გაჭირვების, დარდის თანაზიარი,
მხოლოდ მერე გამიხსენონ წუთიერი დუმილით,
ჩაცხრეს სადღაც ხევ-ხუვებში ქარის ტირილ-ღმუილი.




რასაც იქმს, იმკობს!

და იყო ღმერთი და არც რომ იყო,
სიტყვა იყო და საქმენი ღვთისო,
მაგრამ კაცის ძეს ეჭვები ღრღნისო,
იყო ღმერთი თუ არც რომ იყო?!
ამიტომ თავნება ავობს და ბრიყვობს,
შვილებსაც უსწოროდ თავხედებს ზრდისო,
ადგილს არ იმზადებს საკმევლით იქო,
ქვეყანას ატყავებს, სულს ართმევს იქმყოფს
და თავის ედემში ლაღობს და ფიქრობს,
თუ ღმერთი არსებობს, დამსაჯოს თვითონ.
ურმით მოეწევა მცირეს და დიდრონს
ადრე თუ გვიან, რასაც იქმს, იმკობს!


ხანდახან გინდა

ხანდახან გინდა,
რომ წახვიდე,
არ იცი, საით,
დაჭრილი ფრთებით,
ვეღარ იფრენ,
უნდა იარო...
ტკივილებს
ვეღარ დაგიამებს
კაცის ძე. შენში
ღმერთია მხოლოდ
და ვარსკვლავი
ცაში კიაფობს.


სულის მოთქმა არ მაცალა

სულის მოთქმა არ მაცალა
თხამ, შავმა, წვერებცანცარამ,
კლდე-ღრე რომ შემომატარა,
უფსკრულის სიღრმეც მანახა,
ის იყო ველზე გავიხმე,
ყურდაცქვეტილი სადილზე,
- არ მომწონს მე ეს ადგილი,
- ხმით გადავიდა ქადილზე,
მოვხსენი თოკი, რა მექნა,
გამზრდელმა რა თქვას გაზრდილზე,
გულდაწყვეტილმა დავტოვე,
ღმერთმა მას მისცეს ათი მზე.

Wednesday, November 8, 2017

შვილი (სხარტი გამონათქვამების სერიიდან)

სასხლავის ჭერას
ურჩევნია ღვინო და ბანქო,
თამაშ-თამაშით
ხეც გაყიდა,
მამამ რომ დარგო.

მე ასე მგონია

მე ასე მგონია
და ასე იქნება,
სიკეთე არის და
სიკეთე იქნება,
მხოლოდ-ღა ფორმატი
ცოტათი იცვლება.

შემოდგომის მოტრფიალე

აშრიალებს ქარი ჭადარს
(ყველა ლექსში ესეა),
ჩიტების ხმა აღარ გვესმის,
ტყე - სიჩუმის მეფეა,
გადაუვლის მხოლოდ ზოგჯერ
ყვავი ხეებს ყრანტალით,
რათა ამცნოს სოფლის შვილებს
ქვეყნის ტყუილ-მართალი.
მოფრიალებს წერილები,
ყვითელ-წითელ კონვერტში,
დაუკარგავთ ადრესატი,
მიწა იღებს ბოდიშით,
სამდურავს თუ კეთილ სიტყვას
ერთად იწყობს უბეში,
იქვე თესლად გაღვივდება
დარდიცა და ნუგეშიც,
ამოჰყვება ვარდის ბუჩქი
ეკლიანი ყვავილით,
მანამდე კი შავ მიწაში
გაისამდე დაიცდის.
მოუშუშებს მალე თოვლი
პირგადახსნილ იარებს,
ნიაღვრისგან დაღდასმული
შემოიცვამს ტიარებს.
აშრიალებს ქარი ჭადარს
(ყველა ლექსში ესეა),
შემოდგომის მოტრფიალე,
მეც ვიღვრები ლექსებად.




Tuesday, November 7, 2017

მეფისტოფელი

მეფისტოფელი, მე ვარ სატანა
და შუბს გიღერებ გულთან ხარხარით,
ძმასთან და დასთან თუ არ დაზავდი,
შენთან დავიჭერ ურცხვად თადარიგს.
მეფისტოფელი, მე ვარ სატანა,
შენთან მაქვს საქმე, სალახანასთან,
ვინც გულგრილობით ზღვაც კი დაკეცე,
სხვის ტკივილს უმზერ, არას აკეთებ!
მეფისტოფელი, მე ვარ სატანა,
მეც კი არ მიყვარს სუსტის დაჩაგვრა,
დაე, შენ თვითონ შემოსცხე მუშტი,
ხელების ფშვნეტით  ამ წამებს ვუცდი.







ო, დედოფალო!

ო, დედოფალო, გითესია ქვეყნად სიკეთე,
სიცოცხლის ნერგი უდრტვინველად ატარე მუცლით,
მოგაპყრობ მზერას, ვერ მამჩნევდე ვერასდროს თუგინდ,
შენი სახეა ჩემი ღვინო, ზეთი და პური.
თვალების შუქი გამიფანტავს ტანჯვას და წუხილს,
რომელიც მავსებს სასოებით ცოდვილს და უღირსს,
ბრმას მომეც ხედვა, არწივივით, მახვილი,  ბასრი,
ვიცნო ეშმას ძე, სანამ შვილებს კეთილზე აცრის.


Monday, November 6, 2017

ლურჯი ბუშტი (ზღაპარი)

   ცაში პატარა  ლურჯი ბუშტი მიფრინავდა, სწორედ ის, სოფო-გოგომ რომ გაუშვა ბებიასთან, მასთან მივა და გაეხარდებაო. წითელი და ყვითელი თავისთვის დაიტოვა, დედასთვის უნდა მიეტანა (დედასაც ძალიან უყვარს ბუშტები, ერთად ითამაშებდნენ). ყველა ბუშტი მამამ უყიდა ერთ მაღაზიაში, რომელსაც "სურვილების კიდობანი" ჰქვია. იქ მოხუცი კაცია გამყიდველი, რომელიც სოფოს ძალიან, ძალიან მოსწონს, რადგან ყოველთვის იღიმება და კამფეტებს ჩუქნის, თანაც ჩვეულებრივს კი არა,  თეთრს წითელი ზოლებით,  ბებია რომ ჩუქნიდა, სწორედ ისეთებს. სამსახურიდან შესვენებაზე გამოსულ მამას დაემშვიდობა და სახლისაკენ მოჰკურცხლა. შორი მანძილი არ ჰქონდა გასავლელი, უყვარდა ამ გზაზე მარტო სიარული, გზისპირას მდგომ ალვებს ესაუბრებოდა, რა მაღლები ხართო, ძალიან მოსწონდა ისინი, მაგრამ ახლა გზაზე ჩრდილი შენიშნა, ვიღაცის ჩრდილი, უზარმაზარი, მის პატრონს კი ვერ ხედავდა, ჩრდილი ძალიან გრძელი იყო, დასასრული არ ჰქონდა, გოგონა ცდილობდა გზა განეგრძო, მაგრამ ის ავისმომასწავებლად გაწოლილიყო მის წინ, თითქოს ემუქრებოდა. შეშინებულმა გოგონამ უკან მიიიხედა, ავდარი მოჰყვებოდა, ღრუბლების ჩრდილიაო, გაიფიქრა და ფეხს აუჩქარა. - ჩქარა წადი სახლში! - ეძახოდნენ ხის ტოტებზე ჩამომსხდარი ჩიტუნები, - ჩქარა წადიო! - ეძახოდნენ ბაჭიები და ციყვები, თვითონაც რომ თავშესაფარს ეძებდნენ. გაიქცა გოგონაც, მაგრამ დაეწია ქარბორბალა, დაატრიალა თავის ბუშტებიანად და შორს, შორს წაიყვანა. როცა გონს მოვიდა, ცა დაინახა, ლურჯი ცა, მიწაზე იწვა, მიიხედ-მოიხედა, სულ მარტო იყო, მომჩვარული, გახეთქილი ბუშტებიც მის ხელთან ეყარა. გული დასწყდა, დედას ვეღარ გავახარებო, მაგრამ მალე ახალი სადარდებელი გაუჩნდა, სახლში როგორ დაბრუნებულიყო, არ იცოდა. ქარიშხალს გადაევლო, მზე ათასფერად ანათებდა ნაწვიმარ ველს. სველი  და ჭუჭყიანი ტანსაცმელი ეხამუშა, დედას ეწყინება, ასე რომ დამინახავსო. გონს მოგება ვერ მოასწრო, რომ ლურჯი ბუშტი დაინახა, ბებიასთან რომ გაგზავნა ზეცაში. გამოეკიდა, იქნებ დავიჭიროო, ბუშტი ხან ქვევით ეშვებოდა, - აი, ახლა მოვეჭიდებიო, -  ფიქრობდა სოფო, ის იყო ხელი უნდა ეტაცა, რომ ბუშტი ისევ ზევით მიიწევდა. მისდევდა სოფო-გოგო ბუშტს, მისდევდა, ოფლში გაიწურა, მოულოდნელად თავისი სახლის წინ აღმოჩნდა. გახარებულს ბუშტი სულ გადაავიწყდა. კარებზე დააკაკუნა, დედა გამოეგება, გეძებდი, სად დაიკარგეო, გულში ჩაიხუტა გოგონა. დედის ხელებში მოქცეულმა ცალი თვალი  ბუშტისკენ გააპარა, ის უკვე ზევით ასულიყო. მოეჩვენა, რომ თვალი ჩაუკრა და დაემშვიდობა. მალე თვალსაც მიეფარა, - ალბათ ბებიასთან ეჩქარება, - გაიფიქრა გოგონამ.

Saturday, November 4, 2017

არც სიყვარულის არ ვარ ზიარი

არც სიყვარულის არ ვარ ზიარი,
არც თოვა მიყვარს ისე, ვით უწინ,
მზე შემოდგომის თავზე დამცქერის,
ბედნიერ წუთებს ფოთლებში ვუცვლი,

Friday, November 3, 2017

პაპა (ზღაპარი)

                                              პაპა (ზღაპარი)

    პაპას ხუთი შვილიშვილი ჰყავდა, უყვარდა პატარები, მათი გულისთვის მთებსაც კი შესძრავდა. შვილიშვილებსაც უყვარდათ პაპა, განსაკუთრებით, პატარა დიტოს. ყველგან თან დაჰყვებოდა მოხუცს, იქნებ რამეში დავჭირდეო. გვიანი შემოდგომა იდგა. გაჭირვეულდა კაცი, ტყეში უნდა წავიდე, შეშა ჩამოვიტანო, რაც მოვიმარაგეთ, არ გვეყოფაო. თანაც უნდოდა, ზამთარში, ბუხრის პირას ჩამომჯდარს, როცა სოფლად სამუშაოები ნაკლებადაა, შვილიშვილებისთვის ხისგან ჭადრაკის ფიგურები გამოეთალა. ამ საქმისთვის მასალის ჩამოტანაც გადაეწყვიტა. პატარა დიტომაც ისურვა, პაპას თან გაჰყოლოდა. 
     დილაადრიან დაადგნენ გზას. მაღლა-მაღლა მიიწევდა ურემი. დიტოს გასაკუთრებით უხაროდა ის, რომ პაპას მისთვის ჭადრაკის ფიგურები უნდა გამოეთალა, თორემ ეს ძველისძველი თამაში მისთვის უკვე  ესწავლებინა  წინაპრების ნაქონი ჭადრაკით, რომელიც უკვე გაშავებული და მწყობრიდან გამოსული იყო. გზადაგზა ბიჭი მოსვენებას არ აძლევდა კაცს, 
    -  რომელი ხისგან ითლება ფიგურები? -  ისიც პასუხობდა:
    - ნებისმიერი ფოთლოვანი ხის გამოყენება შეგვიძლიაო ამ საქმისთვის: ვერხვის, თხილის, არყის, მაგრამ ყველაზე გამძლე მაინც მუხისა და რცხილის გამოვა. 
    მზე კარგა ამოსული იყო, ტყეში რომ შევიდნენ. პაპამ შეშის მოჭრა დაიწყო, ბიჭმა  მივეშველებიო, ფიჩხის შეგროვება გადაწყვიტა. ბილიკი შენიშნა, იმას გავყვები, უსაფრთხო იქნებაო. გზადაგზა ჩამობნელდა, ბიჭი ისე გაერთო მუშაობაში, ვერ შენიშნა, უღრან ტყეში როგორ აღმოჩნდა, მიიხედ-მოიხედა, ვეღარაფერი გაარჩია, შიშისაგან თვალები დაუბნელდა, აღარ იცოდა საით წასულიყო. იქვე კუნძზე ჩამოჯდა. უცებ მის წინ ბიჭუნა აღიმართა.
   - ვინა ხარო, - ჰკითხა, - აქ საიდან გაჩნდი? - დიტოს გაეხარდა ადამიანის დანახვა, ალბათ, აქვე ცხოვრობსო, გაიფიქრა და გახარებულმა სახეზე შეხედა. უცხოს თვალების ელვარებამ ცოტა გააკვირვა, მაგრამ ყურადღება არ მიუქცევია, 
  - დიტო მქვია, - უპასუხა, - პაპასთან ერთად ამოვედი, შეშას ვჭრით, 
   - მერე აქ როგორ მოხვდი? - კვლავ ჰკითხა ბიჭმა, - არ იცი, რომ ეს ტყის მეფის სამფლობელოა?! 
   -  არ ვიცოდი, - უპასუხა დიტომ და გაკვირვებულმა თავი გადააქნია,  - ასეთი რამ არც გამიგია!
   - ჭადრაკის თამაში თუ იცი? - დაეკითხა ბრჭყვიალათვალება, 
   - ვიცი!, - უპასუხა ბიჭმა, თუმცა შეკითხვა მოულოდნელი იყო მისთვის ამ დაბურულ ტყეში. 
   - აბა ამას შეხედე, - უთხრა ბრჭყვიალათვალებამ. შარვლის ჯიბიდან სარკე ამოიღო და  თვალებთან მიუტანა. დიტომ სარკეში ჩაიხედა და გაქვავდა.
       ელოდა პაპა შვილიშვილს, ელოდა, რომ არ გამოჩნდა, იქით გასწია,  საითაც ბიჭი წავიდა. ბილიკი შეამჩნია. იმ ბილიკს გაჰყვა, იარა, იარა და ისიც უღრან ტყეს მიადგა. ჩამობნელდა, კაცმა სინათლე დაინახა, იქით წავიდა, გზადაგზა შვილიშვილის სახელს იძახდა, არავინ ეპასუხებოდა. მიადგა ქოხს,  ფანჯარაში შეიხედა, სიფრთხილეს თავი არ სტკივაო და რას ხედავს: ქურქში გამოწყობილი კაცი მაგიდას მისჯდომია და სადილობს, პატარა ბრჭყვიალათვალებიანი ბიჭუნა იქვე ხის კოლოფზე ჭადრაკის ფიგურებით: ეტლით, ლაზიერით, მხედრით, პაიკებითა და მეფით თამაშობს. ამათაც ყვარებიათ ჭადრაკი, დავუძახებ, ვკითხავ, ჩემი დიტო ხომ არ უნახავთო. კარებზე დააკაკუნა, კარები უკბილო დედაბერმა გაუღო, რა ჯოჯოს ჰგავსო, გაიფიქრა კაცმა, 
     - პატარა ბიჭი ხომ არ გინახავს? - ჰკითხა, 
     - არა, - უპასუხა უკბილო დედაბერმა და ისე გაიცინა, მოხუცს ტანში გააჟრიალა.- მოდი, ჩემს ბატონს და იმის ვაჟს  დაეკითხე, იქნებ იმათმა იცოდნენ რამე. 
      შევიდა პაპა სახლში, თან ფიქრობს,  ბატონყმობა დიდი ხანია გადავარდა და ნეტავ, რა ბატონზე მელაპარაკება ეს ქალიო. სტუმარისთვის ყურადღება არავის მიუქცევია. კაცმა თვითონ დაიწყო საუბარი, ჯერ მიესალმა მასპინძლებს, მერე შვილიშვილის  ამბავი იკითხა. 
    - შენ იმ ბიჭის პაპა არა ხარ, ჭადრაკის თამაში რომ იცის? - ჰკითხა ბრჭყვიალათვალება ბიჭმა. 
      - კი, - უპასუხა კაცმა, თან გაეხარდა, სცოდნია ჩემი დიტოს ამბავიო. 
     - აბა აქ ჩაიხედე, - უთხრა პატარამ და ჯიბიდან ამოღებული სარკე მიუტანა თვალებთან. უკანასკნელს ის იყო სარკეში უნდა ჩაეხედა, რომ ყურებში ჩაესმა ხმა, 
    - არ ჩაიხედო!  -  შეწუხდა მოხუცი, სარკე ხელით გაწია და ოთახი მოათვალიერა, ნეტავ, ეს ხმა საიდან მოდისო. უცებ კუთხეში შვილიშვილი დაინახა, გაქვავებული, მხოლოდ თვალებიდან გამომავალი სხივი იძლეოდა იმედს, რომ ცოცხალი იყო.  
     - რა გიქნიათ, ჩემი ბიჭისთვის, თქვე უღმერთოებოო! - დაიძახა პაპამ და შვილიშვილისკენ გაიწია. უცებ შემოცვივდნენ მელიის ქურქებში გამოწყობილი პატარა კაცუნები და მოხუცებული შეკრეს. 
    - ეხ, თქვე ჭინკებო, დამაცადეთ ერთი, რა გიქნათ, - გაიძახოდა კაცი, მაგრამ ვერც ხელებს ანძრევდა და ვერც ფეხებს. ასე შეკრული კიდევ დიდხანს იწვა ოთახის კუთხეში, სანამ მასპინძელი სადილობას არ მორჩა. შემდეგ მან ჭინკებს უბრძანა, სტუმარი მის წინ დაესვათ, აათვალიერ-ჩამოათვალიერა მოხუცებული და ჰკითხა: \
   - ჭადრაკის თამაში თუ იცი? 
    - კი, - ამაყად უთხრა პაპამ.  ტყის კაცმა საუბარი განაგრძო:  
     - თუ აქ დარჩება შენი ბიჭი, ჩემს ბიჭთან იმეგობრებს, ჭადრაკს ითამაშებენ, კარგად გაერთობიან, მაგრამ რადგან ასე გინდა შვილიშვილის წაყვანა, ჭადრაკი მეთამაშე და თუ მომიგებ, ბიჭს დაგიბრუნებო. - გაუკვირდა პაპას,  ნეტავ, ტყის მეფეს ჭადრაკი ვინ ასწავლაო, ტყის მეფე რომ იყო, ამას კი მიხვდა, თავისი პაპის მონაყოლიდან ახსოვდა: ერთხელ უღრან ტყეში მოვხვდი და იქ ტყის მეფე გავიცანიო.  მერე ისიც გაახსენდა,  ჭადრაკის თამაში ვასწავლე და მიტომ გამომიშვაო.  ასე იმართლებდა თავს ერთი თვით დაკარგული. ულვაშებში ჩაეცინა, ახლა ეს მე როგორ მაჯობებს, პაპაჩემმა კი ასწავლა ჭადრაკის თამაში, მაგრამ მეც ხომ იმან მასწავლაო.  
     გაიმართა მატჩი, ხან პაპამ მოიგო თამაში, ხან - ტყის მეფემ. თანაბრად იბრძოდნენ. მაინც ტყის მეფეა, ნიჭიერი ყოფილაო, ფიქრობდა პაპა. ერთი პარტია დარჩენოდათ, ვინც მოიგებდა, ის რჩებოდა გამარჯვებული. 
   -  მხედრით ითამაშე!  - ისევ ჩაესმა ყურებში უჩინარის ხმა, 
    - ახლა ლაზიერით, -  ხმა ყველა სვლას კარნახობდა და აი, სანუკვარი შამათიც. 
      - ამ სვლებით, ხომ ის კაცი თამაშობდა, მე რომ ჭადრაკი მასწავლა, - წამოიძახა ტყის მეფემ. 
    - მე იმის შვილიშვილი ვარ, - უთხრა კაცმა. გაიხარა მასპინძელმა. შვილს უბრძანა, პატარა დიტო გაეთავისუფლებინა. მალე ბიჭი პაპას ჩაეხუტა.
      ასე გაიცნეს დიტომ და პაპამ ტყის მეფე და მისი შვილი. მასპინძლებმა ტყის ბოლომდე მიაცილეს სტუმრები. პაპა-შვილიშვილმა ეს ამბავი საიდუმლოდ შეინახეს. ასე გადაარჩინა ჭადრაკის თამაშის ცოდნამ ისინი გასაჭირს.

       
               უცხო სიტყვები:

ჯოჯო, ჭინკა, ტყის მეფე - ზღაპრული პერსონაჟები, ტყის ბინადარნი
ჭადრაკი - ძველისძველი, ახლაც პოპულარული გონებრივ-ინტელექტუალური თამაში
მეფე, ლაზიერი, ეტლი, მხედარი, პაიკი - ჭადრაკის სათამაშო ფიგურები
პარტია - ერთი ხელი ჭადრაკის თამაში
შამათი - მეფეს აღარ აქვს თავდაცვის საშუალება, წაგება

მომღერალი ბიჭუნა (ზღაპარი)

                                        მომღერალი ბიჭუნა (ზღაპარი, ეძღვნება ჰამლეტ გონაშვილის ხსოვნას)

   ერთ სოფელში ერთი ბიჭი ცხოვრობდა, მამა არა ჰყავდა, დედას მუდამ მხარში ედგა,  ხან სამწყემსურში მიდიოდა, ხან ქალაქში გაჰყვებოდა ოჯახისთვის საჭირო ნივთებისა თუ სხვა რამის შესაძენად. ერთხელ ბაზარში მოხუცებულმა კაცმა სალამური აჩუქა, რახან ასეთი კარგი ბიჭი ხარ, დედას ეხმარები, შენ გქონდეს, ცხოვრებაში გამოგადგებაო.მას მერე სალამურის დაკვრა შეუყვარდა. მის ხმას სხვადასხვა ფრინველების ჭიკჭიკს ამსგავსებდა, დაიმღერებდა შაშვი, ისიც სალამურის სტვენას ააყოლებდა. დაიმღერებდა ტოროლა, -  იმასაც. სად არ ნახავდით ბიჭუნას სალამურით ხელში, მთებსა თუ ველებში, სოფლის ახლოებში. მისი სახლის გვერდზე კაცი ცხოვრობდა, შესანიშნავად მღეროდა, თავის ხმით ატკბობდა მთელ სოფელს. ბიჭუნა სალამურის ხმას შეუწყობდა ხოლმე მის სიმღერას, ადამიანის ენა ხომ მისთვის ყველაზე ნაცნობი იყო.
        ერთ საღამოს პატარა მუსიკოსი ბაღში მოხვდა, დაინახა ვარდის ბუჩქზე ჩამომჯდარი პატარა ყვითელი ჩიტუნა, თავი გვერზე დაეხარა და ისე სულისშემძვრელად მღეროდა, ბიჭს თვალებიდან ღაპაღუპით წამოუვიდა ცრემლი. გადაწყვიტა თავისი გულისტკივილიც გაეზიარებინა ჩიტუნასათვის და სალამურის ნაცვლად თავისი სიმღერა ააყოლა მის ხმას. ჩიტუნამ თითქოს გაიგო ბიჭის სულის ამოძახილი, ხან ბიჭუნა მღეროდა, ჩიტი პასუხობდა, ხან - პირიქით. მას მერე ხშირად ნახავდით ვარდების ბაღში მომღერალ ბიჭს. მარტო ბულბულის კი არა, სხვა ჩიტების ენაც გაიგო ბიჭმა, ყველა ფრინველს ესაუბრებოდა. მათი გაჭირვება ესმოდა. ასე ისწავლა ბიჭუნამ ფრინველების ენა. ის კი არა და, ყვავებსაც კი ელაპარაკებოდა. რამდენჯერ დაუტოვებინებია ყვავისა და ქორისთვის წიწილა და ქათამი! არწივებიც პატივს სცემდნენ, -  სადაც ბიჭი ცხოვრობდა, იმ სოფლის საძოვრიდან ცხვარსა არ გაიტაცებდნენ.
     გაიზარდა ბიჭუნა.  ცნობილი მომღერალი გახდა. ვისაც ერთხელ მაინც მოესმინა მისი გულშიჩამწვდომი ხმა, არასოდეს დაავიწყდებოდა. მისი ხმის ტემბრიც კი საოცარ შთაბეჭდილებას ახდენდა გარშემომყოფებზე. უცხო ქვეყანაში  გადაწყვიტა გამგზავრება. გემით უნდა გადაელახა უკიდეგანო სივრცე. ერთხელ ღამით კაიუტიდან გამოვიდა, თითქოს ვიღაცის ძახილი შემოესმა, გემბანზე დადგა, დაიყვირა უცნაური ხმით, ეს სიმღერას ნამდვილად არ ჰგავდა. მოულოდნელად თოლიების გუნდი შემოეხვია კაცს. გამყინავი ხმით ესაუბრებოდნენ, ფრთების ფართქალით აყრუებდნენ იქაურობას. კაცმა გემის კაპიტანი მოიხმო, უთხრა, ქარიშხალი გვიახლოვდება, გემმა გეზი უნდა შეცვალოს, თორემ ჩაიძირებაო. მგზავრები გაკვირვებას ვერ მალავდნენ, საიდან იცი ეს ამბავიო. თოლიებმა მითხრესო, პასუხობდა კაცი. მართლაც,  მეორე დღეს ქარიშხალმა გვერდზე ჩაუარა გემს, ყველა მადლობას ეუბნებოდა. - მოდით, გადამრჩენელ ჩიტებს გავუმასპინძლდეთ, -  შესთავაზა კაცმა მგზავრებს. მეზღვაურებმა ბადით თევზები დაიჭირეს და გემბანზე დაყარეს. კაცმა წაიმღერა. სად იყო და სად არა, თოლიების მთელი გუნდი გაჩნდა. თეთრი ფრინველებით გაივსო იქაურობა. მას  მერე კაცს ხშირად უწევდა მოგზაურობდა გემით, გემბანზე გამოსულს ხშირად სტუმრობდნენ თოლიები, მისი ხელიდან მიირთმევდნენ პურს. მეზღვაურებმა მას კაცი-თოლია შეარქვეს.

Thursday, November 2, 2017

შემოდგომას გაუმარჯოს ღვინოსავით ფერიანს!

არ მჩვევია წუწუნი და
არც ტირილი მჩვევია,
გავატანე ამ ცხოვრებას
წლები, -  ჩემთვის ბევრია,
არც გაზაფხულს ველოდები,
ნამიანს და ცვარიანს,
არც ზაფხული აღარ  მიყვარს,
თავს მაბეზრებს ძალიან.
შემოდგომა შემიყვარდა,
ოქროცურვილ ფერებით,
ზომიერი ჰავითა და
ღვაწლმოსილი ტყეებით,
თუმცა ყურებს ვეღარ მიტკბობს 
მოლაღურის ჟღურტული 
და ყვავების უფრო მესმის
ყრანტალი და ყურტული,
მაინც უფრო ჩემია და
ჩამისახლდა წლებია,
შემოდგომას გაუმარჯოს,
ღვინოსავით ფერიანს.





Wednesday, November 1, 2017

შემოდგომა შემოვიდა

შემოდგომა შემოვიდა,
შარიშურობს ქარი და
აღარ გამოიდარა და
აღარ გაიამინდა,
მზემ თვალები მოწურა და
წამოწოლა ინება,
ნუღარ გამომაღვიძებთო,
დიდ შავ ღრუბლებს მინებდა.
გოგო მოდის -  დედოფალი,
წითელ-ყვითელ შლეიფით,
ხალიჩა აქვს დაგებული,
ვაჟი ხვდება ზეიმით,
და ერთმანეთს სიყვარულის
მისცეს იმათ პირობა,
აღარავის სტკიოდა და 
აღარავის სციოდა.
შემოდგომა შემოვიდა,
შარიშურობს ქარი და
უცებ გამოიდარა და
უცებ გაიამინდა,














Tuesday, October 31, 2017

ხანდახან სიჩუმეშიც არის გამოღვიძება

         ხანდახან სიჩუმეშიც არის დიდი გამოღვიძება

ხანდახან სიჩუმეშიც არის გამოღვიძება,
როცა ისე იზრდება, რომ ხმაურზე მეტია
და წამოვა ზეციდან წვიმებად და ნისლებად,
აზავთებულ ხეობას მთებიც ეშველებიან.
სიჩუმეა -  მავანთა ყურთასმენას მიატანს,
ამოავსებს ოთახებს, დერეფნებს და ფილაქანს,
რომ დაემხოს კედელი, ჩაიტანოს გოდოლი,
თითო კაცის პარპაში და იმათი მკმობელნი.
სიჩუმეში რისხვაა მილიონთა გულების,
ერთგულების ფიცია ავის დამამხობელის,
ვისთვისაც ეს ქვეყანა სულ არ არის სულერთი,
აქაც ძეგლი დაუდგამს, იქაც - თავის ცხოვრებით.
ხანდახან სიჩუმეშიც არის გამოღვიძება,
სიჩუმეა - დიდ ხმაურს რომ უმზადებს ნიადაგს,
გაჯერდება ჰაერით, უხმოდ ამოივსება
და ბუშტივით გასკდება, თუ ორ სიტყვას მიატან.


Monday, October 30, 2017

ქვეყნად ყოველი ბედია!

ქვეყნად ყოველი ბედია, -
ესეც ამ სოფლის წესია,
არავის გაუხარია, -
ვინაც სიკეთის მთესია.
ქვეყნად ყოველი ბედია, -
ზოგს დაატარებს ცრემლიანს,
ზოგს ქუდბედიანს გაუშვებს,
ზოგს აუწეწავს კერიას...
ქვეყნად ყოველი ბედია,
კარგი თუ ცუდი ხვედრია,
უბედურების შემყურეს
გულში მეალვის კვესია.
მაინც არ ვითხოვ დანდობას
პირუკუღმართი ბედისგან,
მზე ჩავა, მთვარე ამოვა,
ესეც ამ სოფლის წესია,
ის მირჩევნია, ამოვთქვა,
გულს რომ სახმილი მდებია.

Saturday, October 28, 2017

ჩემში სიჩუმე ისე ღრიალებს

ჩემში სიჩუმე ისე ღრიალებს,
დასწყდა გიტარას სუყველა ძარღვი,
სულში პოულობს მხოლოდ იალაღს,
მობლანდულს შავი ზარქაში ძაფით.
ვერ გაიგონებს ვერასდროს ვერვინ
ძარღვებდამწყდარი გიტარის მოთქმას,
ბედისწერასაც ვერავინ შეცვლის,
მით უფრო - უმწე ადამის მოდგმა.

Friday, October 27, 2017

ჰე და ჰეო

ჰე და ჰეო, მომძახიან
ქვეყნის შინდა ტყეები,
- თუ ბიჭი ხარ, დაგვეტოლე,
შემოგვაჭდე ხელები,
- გვერდზე გავწევ ეკლიანებს,
ნაზებს გულში ჩავიკრავ,
ისე, ვითომ ჩემს ბავშვობას
ვეფერები თავიდან,
გული ლხენით ელოდება
მათთან უხმო საუბარს...
მერე ვხედავ, ეკლიანებს
სხვა რომანი გაუბამთ.

მხრებზე მოვიცვი ნაბადი

მხრებზე მოვიცვი ნაბადი ძველაი, პაპის პაპასი,
- რა მოგისხამსო, - დამცინეს, - აქამდე სად ინახავდი?
ნუთუ, ჩრჩილმაც კი დაინდო, არ შეესია ღალატით,
- კრიალოსანად ავკინძო, მინდა, ქვეყანა ლამაზი,
იმ ჩემი მამა-პაპასი დავიცვა ზნე და ადათი...
ეს გული აზავთებულა, - ბოღმით ნაპირებს გადადის.

Thursday, October 26, 2017

სადარდებელმა დამღალა

სადარდებელმა დამღალა,
კაცი ვერ ვნახე ერთგული,
ვდგავარ ცხოვრების მაღლართან,
თვალი ცრემლებით მებურვის.
სიო რომ ჰქროდა ატამთან,
დღეს აწყვეტილი ქარია,
ფულს ასწევია მაზანდა,
გზა მოლოდინმა დალია.
ღალის გადახდა მევალა,
ვწიე და ვწიე ჭაპანი,
ვეცადე, არ დამერღვია
მამა-პაპათა ადათი,
მაინც ვერ მოვინადირე,
სხვათა და სხვათა გულები,
მაინც მიბღვერენ, სწადიათ
არ ჩამითვალონ ქულები.
სადარდებელმა დამღალა,
ზემოდან მოდის ჩანჩქერი,
დღეს თუ ხვალ დაბლა ჩამიტანს,
ველი ჩამეკვრის ასფერი.



Wednesday, October 25, 2017

არ ყოფილა სახუმარო

ვერა ვზიდე კიდით-კიდე
ტვირთი, რომლის თრევაც ვინდე,
არ ყოფილა სახუმარო,
შვილებს სამშობლოსთვის ზრდიდე,
მტერი თვალებს რომ არ მთხრიდეს,
ავიფარე ზოგჯერ რიდე,
დავიკარი ხელზე მეში,
ვაგუზგუზე კერა შეშით,
გაჭირვებას გავუძელი,
არ ვიცვალე მაინც ფერი,
საჭრეთელით ქვები ვჭერი,
ავამღერე ღვინით ქვევრი,
მაინც სხვაგან ჯობიაო,
გაიძახის, როგორც გერი,
რჩება მიწა ცარიელი,
გაგვწყრომია ზეციერი,
მგონი, ტვირთიც ტყუილად ვზიდე, -
ხელში შემრჩა კვეყნის კიდე.





Tuesday, October 24, 2017

მესხი კაცი ვარ

მესხი კაცი ვარ, ამქვეყნად
არ დამელია ვარამი,
ხეებს ტოტები დააჭრეს,
ფესვებს მიწაში ვმალავდი,
მიწაც წაიღეს, წამართვეს,
ხეს ჩახვეული დამტოვეს,
ფესვებს, სხვა მხარეს მოქცეულთ,
ჭრიან, ახმობენ, ალპობენ.
ჰაი, დედასა, მშობელსა
შვილების დარდი მაწუხებს,
რა უდროო დროს მოვესწარ,
ვერ დავეხსენი მარწუხებს!
იავნანაა, რომ ესმით
გმირებს, ზეცაში წასულებს,
არ კი ვეცემი მოცელვით, -
იმედს იმედით ვაპურებ.
მესხი კაცი ვარ, მესხური
თავს დამდგომია ფიქრები,
თამარს, დედას და მედროშეს,
კუბოს კარამდე მივყვები,
ავღიღინდებით ღვთის ნებით,
აგუგუნდება სამრეკლო,
დაიმღერებენ ჩიტები,
"ოროველას" და "სამყრელოს",
ძმები ღმერთმა ნუ გაგვყაროს,
ჩემო პურო და მაყარო,
კვლავ გვეზეიმოს ქორწილი,
მიწა აყალო ავყაროთ.




Thursday, October 19, 2017

ხანდახან ტკივილი თითებზე გადადის!

ხანდახან ტკივილი თითებზე გადადის,
გაცრეცილ ქაღალდზე სათქმელის ზღვა დგება,
ბრმა მისტერიებში, ქარცეცხლში ათასჯერ
ნაფიქრი ცოცხლდება, სტროფებად ლაგდება.
ფარდებზე მზე წვება, თვალებში მანათებს,
თითქოს ნახევიდან გამოჰყვა კანაფებს,
პირგახსნილ იარებს თილისმად ვატარებ,
შვილივით ნაზარდებს ნიავს არ ვაკარებ!
სანამ ბობოქარი სული არ დაცხრება,
ჩანჩქერად იღვრება ფრაზები,  სიტყვები...
ვინა თქვა პოეტის უნდოდ დამარცხება, -
ცრემლიან ზიგზაგებს ბოლომდე მივყვები!
ბრმა მისტერიებში, ქარცეცხლში ათასჯერ
ნაწრთობი ოცნება მეშვიდე ცას სწვდება,
ნაფიქრი გაარღვევს ჩარჩოს და პარამეტრს,
კოსმოსურ ნათებას კვალდაკვალ გაჰყვება.
სხეული დარჩება მხოლოდღა გათვლამდის
(კენტია ყოველთვის, ლუწი არ ამოდის),
ხანდახან გვბეზრდება მუზებთან თამაში, -
შეკრული თითებით წერა არ გამოდის...
მზე ჩადის საოცრად ჩუმი და ლამაზი,
ვით ხიბლი იმ შორი, უხინჯო ბავშვობის.







სამზეოში ვარ ნამდვილად (ეძღვნება მესხეთს, ორად გახლეჩილს)

სამზეოში ვარ ნამდვილად,
ჩემი მოძმენი მიცვნია,
გატიხრეს, ორად გააპეს,
ტიხარს ტიხარი მიჯრია,
ვერ დააშორეს, ვერ დანთქეს,
სული შემორჩა ქართული,
ისევ მღერიან ქართულად,
არ ავიწყდებათ წარსული,
სამზეოში ვარ ნამდვილად, -
"ბანა" ბანაობს სხივებში,
"ოშკი" ისევე "ოშკია",
თუმც შეუკრიათ კირთებით.
გატიხრეს, ორად გააპეს,
ტიხარი ტიხარს მიჯრია,
კვლავ შემომცქერის ქართველი,
გულწრფელი მზერით მიცვნია,
თვალებში,  სულის სარკეში,
არეკლილია წარსული,
როგორ მომავალს გვიქადის,
ნეტავ, ეშმა და ავსული?
სულისთქმასა და სულმოთქმას
რით ვერ ვეღირსეთ აქამდე,
ქართველმა ამოისუნთქოს,
აღარ მოენგრეს ცათა ბჭე.
ორივე მხარეს მზის სხივი
ერთნაირ მოეფინება,
ზეცა ზეობს და მზეთამზეს
სჭირს ორივეთა ჭირობა,
არ გასცვეთოდეთ ჩვენს გმირებს
ხმალი, -  დაურჩეთ ქარქაშში,
შოთას სიტყვები, ნაფერი,
გადადის ახალ ფაზაში.
მტერს გასტეხოდეს ვადაში
ხანჯალი, ძმათა ტიხარი,
მესხეთს ფარავდეს თამარის
ლოცვა და თვალთა ისარი.









Wednesday, October 18, 2017

მოვა და ჩუმად აგიკინძავს დარდებს სხეულზე

მოვა და ჩუმად აგიკინძავს დარდებს სხეულზე,
არგამხელილი ცოდვების რომ დასდევს სიმძიმე,
მაინც ბანაობ უცნაური ფარსის სხივებში,
აიკრიბება საზანდარი სისხამ დილითვე.
აიკრიბება საზანდარი - ღამის წვეული,
სულს უსასრულო მოლოდინი ხინჯად დარჩება,
კვლავ მიიძინებს ნაზამთრალი შენი სხეული
და არაერთგზის დაიწყევლის ქვეყნად გაჩენას.

მე, მაჩანჩალა

აღმასვლის გზაზე ჩამოვრჩი მგზავრებს,
პირველმა მითხრა - შე, მაჩანჩალა,
ნაბიჯი დადგი უფრო ჩქარ-ჩქარა,
ჩამოგიტოვა კოჭლმა, კვანჭალამ,
მაგრამ გაქცევა არვინ მაცალა,
თხა ამეკიდა წვერებცანცარა.

ჩემი სურვილი

ნატვრის ხეს შერჩა ჩემი სურვილი,
ვერ იქცა ჩიტად, თუნდაც კოლიბრად,
სულ პაწაწინა მოესხა ფრთები,
თეთრი საკურა ეცნო შორიდან.

ოპტიმისტს

ვისთვის კარი ღიაა, ვისთვის - მუდამ დახშული,
ეს ქვეყანა ზოგისთვის სამოთხეა აღთქმული,
ზოგს კი სორო არგუნეს, ზედ დაჰკიდეს გიდელი,
სავსე არის ვარამით ქვეყნის კიდით-კიდემდე,
არავის არ უტოკავს ძარღვი იმის დამნახავს,
რაც აზიდა, დაღლიდა აქლემების ქარავანს,
ვისთვის ქარი სიოა, სიყვარულის მითების, 
ვიღაცისთვის -  გრიგალი, დაკრუნჩხვია თითები,
მაინც გულს რომ არ იტეხს, დაეხმაროს მზად არის,
იმას, ვისაც შია და გულს უწუხებს ზამთარი,
განაჩენიც ეს არის, მისთვის მზე - საფიცარი, -
სამშობლოს ცას შეჰხარის, შევხედე და ვიცანი. 









Monday, October 16, 2017

ლიკა ქავჟარაძეს!

სახლი გაივსო ცისფერით,
საკმევლის სუნმა მონისლა,
ჯვარი შეგაბეს თითბერის,
უკვდავების ფერს მოისხამ,
იაგუნდებით შეგამკობს,
დაგიწნავს ქერა დალალებს,
მერე მზესავით ვარსკვლავებრ
ქართულ ზეცაში აგანთებს
დედა, იესოს მშობელი,
გულში ჩაგიკრავს შვილივით,
ირმის ფეხები გშვენოდა,
ზეცაც მიგიღებს ღიმილით.





Saturday, October 14, 2017

ეგ რატომ?

სიამით დამცვარა ზამბახმა ნამივით,
ყვითელი თვალები მზესავით მომაპყრო,
გაიბნა უამრავ წვეთებში სხივები
და მკითხა მიხაკმა მოწყენით: - ეგ რატომ?

Friday, October 13, 2017

ხეებიც კი მოხრილან

ხეებიც კი მოხრილან,
გაწოლილან ხვიმრებად,
ხვალ-ზეგ ამ ჩვენს ადგილზე
კორპუსები იდგება.

ქვეყანა ბნელმა მოიცვა

ისევ ჩამესმის სირის ხმა,-
წარმართ ბომონთა ჩურჩული,
ხელს მიწვდის დაბლა ხევიდან
ჯოჯო, ქაჯი და ურჩხული,
რა იქნა, რით ვერ დავეხსენ
ტყის მეფესა და კურანტებს...
ქვეყანა ბნელმა მოიცვა,
მდგარი წყალივით მდუმარებს.

Thursday, October 12, 2017

ბაღათერაანთ მზექალა (ხალხურ მოტივებზე)

ბაღათერაანთ მზექალა
ავქალავ-ჩამოვქალავდი,
ცხორი მიმიდის, გზადაგზა
ნისლის მებურვის ნაბადი,
სოფლის საცინრად გამხდარა,
გულს რომ ხვაშიადს ვმალავდი,
ჩოფიკაშვილანთ მინდიას
არ დავამადლე სალამი,
რომც მოვწყდე ზეცას ვარსკვლავებრ,
მისი ვარ კუბოს კარამდი.

ბედიანობა შემომეჩვია

ბედიანობა შემომეჩვია,
საქმე ვერ დავძარ, უკვე ბედია,
ვერ გავაკეთე, ის რაც მინდოდა,
ბედია ისევ, - ამბობს ბერდია.
ბედიანობა შემომეჩვია,
თოფი ვეთხოვე სახლში ბერდიას,
ბოლო გასროლაც, უკვე ბედია,
ბედიანია, - ამბობს ბერდია

Tuesday, October 10, 2017

დავიწყნია ყველას!

ტრიალებდა ჯარა,
მტერი გვედგა ჯარად,
უხაროდათ თავთა
მარგილებზე აცმა,
ქართველების გვემა,
გოლგოთა  და ჯვარცმა.
მოყვრად მოსულს, ვითომ,
ჩალმოსნები სძაგდა,
რაც რომ დღე დაგვადგა, -
მკვდარიც ფეხზე ადგა,
არ უქნია მავანს,
მხნედ იქნევდა არგანს,
დღესაც იმას შვრება, -
რაც გვიკეთა მანამ.
თუ სჯობს, ნეტავ, ართქმა,
რა დღეშიც ვართ ახლა?
ომში, ოღონდ უხმოდ
დედა მიწა გვიხმობს,
არ სმენიათ თითქოს,
ზოგი ყურებს იცობს,
ზოგი არც კი გვიცნობს
და ტრიალებს ჯარა,
ზოგი იწვევს შამანს,
ზოგს კი მოსწონს კიბო,
წითელია მიტომ,
ნაფლეთებად ყრია
ფიროსმანის ტილო,
ზოგს პარიზში მიაქვს,
ზოგიც ბუდეს იწყობს,
დავიწყნია ყველას
შოთაცა და ნიკოც.










Monday, October 9, 2017

რა ქართველობა, რის ქართველობა!

ღია გულსა და კაცურ კაცობას
როდისღა უნდა დაედოს ფასი?!
თვალში მიყურებ, სულში მაფურთხებ
და თვალთმაქცობით გიწყდება ქანცი.
ჰქენი სიკეთე, - სიტყვას რომ მეტყვი,
თან დაატანე გული და საქმე,
ჩამტყდარ ხიდების, გაქილიკების
მოწმედ ქცეულა ცხოვრების სარკე.
არმაღანების დრო რომ წავიდა
ვხედავ და გული მიკვნესის ძლიერ,
რა ქართველობა, რის ქართველობა?!
ძირს დაცემულა ქვეყანა პირქვე.
როცა იზომებ ნიღაბს, პარიკებს,
საგულდაგულოდ იმალავ სახეს,
ვინ შეგასწავლა ვირეშმაკობა,
ნუთუ, სატანამ დაგიგო მახე.
ხელთათმანივით იცვლი ამპლუას,
გაგიწყვეტია სინდისის ძარღვი.
სამსახიობო რიკში ჩაბმულხარ,
დრამის თეატრში მგონია თავი.
ვნებას შესწირა ზოგმა სამშობლო, 
მავანმა - ოქროს, მავანმა - ბანქოს,
ჯადოსნურ ქსელში როგორ გაგაბათ
მკითხავ- მჩხიბავმა და თიმსალ-მაკომ.
დადედლებულნი  ჩაჰყურებთ მიწას,
გაჟღენთილს გმირი წინაპრის სისხლით,
ფასი, რომლისაც არავინ იცით
და კაპიკებში ბითუმად ჰყიდით!
ნეტავ, ვინ მოგცათ ამის უფლება
თუ მხოლოდ თქვენი ბომონი გწყალობთ,
ფულზე გაყიდულ თავისუფლებას
ქვეყნისას ჭამთ და ცოდვებით ხარობთ.
არც ზეციერი სამართლის გჯერათ,
მოგონილ სახელს იფარებთ ფარად,
დაგიკარგიათ კავშირი ღმერთთან
და უფრო მეტად - საკუთარ თავთან.



ეზოში სახლი

ეზოში სახლი და სახლში ეზოს
პატარა ჩიტი სარკმელში მზეობს,
კაკუნი გააქვს ნისკარტს მინაზე,
შემოაქვს ჩემთან ბზა და სინაზე,
ეზოში სახლი და სახლში ეზოს
პატარა ჩიტი აღარა მზეობს....
გაწყდა ოდესღაც გაბმული ხიდი,
აღარც ბზა არის და აღარც ჩიტი.



თბილისის საკრებულოს კონკურსი, 2017 წელი

თბილისის საკრებულოს ლიტერატურისა და ხელოვნების კონკურს "თბილისის" 2017 წლის ფინალისტები დასახელდნენ
  
თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს ლიტერატურისა და ხელოვნების კონკურსითბილისი“, რომლის მიზანი ხელოვნების სფეროში მოღვაწე პირების ინტელექტუალურ-შემოქმედებითი პოტენციალის გამოვლენა და წახალისებააწელს მესამედ ტარდება.
თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს ლიტერატურისა და ხელოვნების კონკურსთბილისის საორგანიზაციო ჯგუფი თითოეულ მონაწილეს მადლობას უხდის კონკურსშიმონაწილეობისთვის.
ლიტერატურისა და ხელოვნების კონკურს თბილისის წლევანდელმა შვიდკაციანმა ჟიურიმკოდიფიცირებული ხუთასზე  მეტი ნაშრომიდან ფინალისტები გამოავლინარომლებსაცწარმოგიდგენთ ნომინაციებითა და ანბანური თანმიმდევრობით:

წლის საუკეთესო პროზაული ნაწარმოები
ბუაჩიძე ანდრო - აგარაკი
თოფურია თეა  - შატალო
რუხაძე რუსუდანი - მოძრავი დღესასწაული
სოლომანაშვილი ბესიკი - ჩახმახისასხლეტილულა და სხვისი კინო
ქურხული ბექა - დაუსრულებელი დეჟავიუ მოლბერტთან
ყურაშვილი ცირა - სამოთხის ღამე
ცუცქირიძე ლელა - ფანჯარა
ხვედელიძე ბესო - მკვდრების ქალაქი

წლის საუკეთესო პოეტური ნაწარმოები
აბუსელიძე როინი - მიწის პოეტის მსხვერპლი
ახალაია ბექა - ლინდა
ბერიძე ირმა - სიკვდილი ლიმონათის ქარხანაში
ბიბილაშვილი ზაზა - ფაზლი
ზუკაკიშვილი მელანო - ქვების და ხეების (უშვილოთა საკითხავი)
მარღია ელგუჯა - ციკლიდან  კოლხურ სტელებზე მინაწერი
ქურხული ეკატერინე - ანატორი
ცუცქირიძე ლელა - უმამო გოგოებისთვის
ჯავახაძე ვახტანგი - ელეგია\"
ჯავახიშვილი კატო - ამბავი ჩვენზეკიბეებზემოაჯირებსა და ხურჯინებზე

წლის საუკეთესო ესსე (სკოლის მოსწავლეთათვის)
ბენდელიანი სალომე - ილიას საქართველო
კოხტაშვილი ქეთა - ცოტაც გაუძელტატო
ფირცხალავა ელისაბედი  - ილიას საქართველო
ჭელიძე სოფიო - ნიკოლოზ ბარათაშვილი - მსოფლიო გენიოსთა წინამორბედი და მუზა
ჯანჯალაშვილი რუსუდანი - ბედისადმი დაუმორჩილებლობის იდეა ნიკოლოზ ბარათაშვილისშემოქმედებაში

წლის საუკეთესო სიმღერა
ზაქარაია შოთა - ვეგებები გაზაფხულს
კარტოზია მურმანი - ამბავი ომის შესახებ
მალაზონია დავითი - ჩემი სიყვარული
მახნიაშვილი მამუკა - ზღაპარიყო
ნებიერიძე სანდრო - ელემენტები (ცეცხლიწყალიმიწაჰაერი)

წლის საუკეთესო ფერწერული ნაწარმოები
აბრამიშვილი ლელა - დარღვეული ქალაქების სევდა
ბუდაღაშვილი ლიზი - ნოსტალგია
კობახიძე ქეთევანი - ღამის თბილისი
საყვარელიძე ბექა - დრეზდენი

წლის საუკეთესო ქანდაკება
მაისურაძე დავითი - მეომარი ქალი

წლის საუკეთესო ფოტოხელოვნების ნაწარმოები
ველიჯანაშვილი გიორგი - ხანძარი ბორჯომში
თოლორდავა რომანი - ბუნებრივი სტიქიონი
ნაცვლიშვილი რამაზი - ლოცვა
ნიქაბაძე ანი - აქ მოგონებები იყიდება
ოსეფაიშვილი ლიზა - ცხოვრების ფასადები
ჩადუნაშვილი დუნდო - ადამიანი

წლის საუკეთესო არქიტექტურული ნაწარმოები
აბაშიძე ირაკლიშაფაქიძე დიმიტრი  ახალი მედიათეკა თბილისში
გიორგობიანი მიხეილი - იუსტიციის სახლი თიანეთში
დვალიშვილი ნუგზარი - რესტორანი ვარაზი
სულაბერიძე გიორგი ტექნოპარკი ოქროყანაში
ცუცქირიძე დავითი - გაგუას კლინიკა
დაჯილდოების დღესთითო ნომინაციაში დასახელდება მხოლოდ ერთი გამარჯვებულირომელსაც გადაეცემა კონკურსის პრიზი (სიმბოლო, XII საუკუნის არტეფაქტის - ხოხბის - გამოსახულების სტილიზებული ვარიანტი), რომელიც სპეციალურად ამკონკურსისთვის მოქანდაკე გიორგი (გიაჯაფარიძემ შექმნა.
გამარჯვებული ავტორებისთვის თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულომ დააწესაერთჯერადი ფულადი პრემია 1500 ლარის ოდენობითსპონსორები ასევე დააჯილდოვებენკონკურსის ფინალისტებს.
დაჯილდოების ცერემონიალითბილისობის ღონისძიების ფარგლებში, 2017 წლის 7 ოქტომბერს 18:00 საათზეთბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს თამარ მეფისსახელობის დარბაზში გაიმართება.
დაჯილდოების ცერემონიალი დახურულია.