ალბათ სიყვარულს იმ ძველ დროს
სულ სხვა სახელი ერქვა,
მიწა იყო და ზღვა იყო,
მზის ვატარებდით ერქვანს.
შენ ჩემო გულის მარეკო,
ცის ქვეშა ხარ თუ ზედა,
მინდა შიგ გულში ჩაგეკრო,
რაც გინდა, ამას ერქვას.
ალბათ სიყვარულს იმ ძველ დროს
სულ სხვა სახელი ერქვა,
მიწა იყო და ზღვა იყო,
მზის ვატარებდით ერქვანს.
შენ ჩემო გულის მარეკო,
ცის ქვეშა ხარ თუ ზედა,
მინდა შიგ გულში ჩაგეკრო,
რაც გინდა, ამას ერქვას.
ზოგს დაუდგამენ ობელისკს, ძეგლებს,
ერთი გმირობა ამისთვის კმარა,
ძვლებს რომ ინახავს იმ ძველთა- ძველებს,
დიდება მიწას, უკვდავს და მარადს!
ირმა ბაზერაშვილს !
სულ გიმეორებ ,,მიყვარხარ",
ვახურებ ვნების თონეს,
ეს ბანალური, არა თქვა,
ხანდახან, იქნებ ჯობდეს.
მარტია ურჩი და ყვავილთა შემოზმანება,
არავის ვურჩევ გაზაფხულის ვნებებთან ჭიდილს,
ყვავილთფიფქებთან თამაშია და ნეტარება,
როცა იცი, რომ უყვარხარ და ცის თაღთან გიცდის.
როცა შენს ღიმილს დაიხატავს ხელისგულებზე,
ხელაწეული მზის სხივებთან ბავშვი თამაშობს,
და შენი ბედი არ ჰკიდია სევდის წუთებზე,
რადგან სიყვარულს ყოველ ღამე უმღერს ზარნაშო.
შენ ჩემო ყვავილო ბროწეულის,
მომტანო მზის სხივთა შუქის,
იმწიფებ, გახდები გოლეული,
მშვენება ქართული სუფრის.
. .
შენ ჩემო ცისკარო, ლალისთვალავ,
ზეცას ეფინები ფარჩად,
სულში ამოსულხარ მაისად და
თვალიც შენს ფურცლებზე დამრჩა.
ოღონდაც შემომღიმილე.
ღიღილოს გიგავს თვალები,
ციურ მანანად მიმიღე,
გახსენ გულისა კარები.
ყაყაჩოს ნექტარს მოგიტან,
ცვარდაპკურებულს, დილისას,
ნუ კი მიმზერი შორიდან,
მზედ შემოენთე თბილისსაც.
ვერ აწონი ჩემს სიყვარულს,
არც სიგრძე აქვს და არც განი,
მის კოსმიურ მოცულობას
არ ეყოფა მადრიგალი.
უნდა დავდგა მზის დისკოზე
სულ ყველაზე დიდი სცენა,
და გიმღერო სიყვარულზე,
შენთვის დაშვრეს ჩემი ენა.
.
როცა ზამთარმა ჩამოგვიარა,
ველს შემოაცვა ქათქათა ტოგა,
მიწამ მიიღო ეს სამკაული,
და მიძინებულ ფიფქიას მოჰგავს.
მაგრამ ვხედავ მზემ შემოანათა,
დაიძრა მთიდან ნაკადი თოვლის,
მინდორ-ველები ააღიმილა,
შვენის გაზაფხულს პერანგი მოვის.
და აბორგებულ მდინარეებსაც
გზა გადაუჭრა სხივმა ხახმატთან,
წელში გაწყვიტა თეთრი ყინული:
და უსასრულო ცა დაახატა.
რატომ აქვს ზოგ ლექსს ნეტავ ტონი ირონიული?
სავსეა ღვარძლით, გესლითა და მწარე სარკაზმით,
ზოგი კი ისე გვეფინება, ცვარი ციური,
აღარ ამოდის ამ გულიდან უკვე არასგზით.
და განა ჩვენაც უკეთესი გვეძლევა რამე?!
პოეზიაა სიკეთე და ძალი ღვთიური,
შეინახავს კი ისტორია ნეტავ ჩვენს გვარებს,
თუ არ თქვი სიტყვა გრძნეული და ზემაგიური.
სხვა ასეთი სადღა ვნახო?!
როცა თვალწინ მიწევს ველი,
მარგალიტი, ლალი ხარობს,
ზედ ეფრქვევა საკმეველი,
სხვა ასეთი სადღა ვნახო?!
ნისლებს ნაწოლს ქარაფებზე
კანჯარი და ჯიხვი ყვარობს,
აღარ ვფიქრობ არაფერზე,
სხვა ასეთი სადღა ვნახო?!
როცა ზღვათა სილურჯეებს
უერთდება თვალნი ცისა,
აღარ ვითვლი სადაგ დღეებს,
მოიმედე მომავლისა.
სოფლის სახლებს ბოლი ასდის,
ქალს უჭირავს ხელში ქვიჯა,
ამ ამინდებს ცელქი მარტის
სუნი უდის წინაპრისა.
ხელი ხელს თუ არ მივეცით,
საქართველო დარჩეს ვიღას,
მწარე თაფლს თუ ვსვამთ იელის,
რა შეგვრჩება მყოფადს მიღმა?!
არც ერთი ლექსი არ მხვდება გულზე,
არც ერთი სიტყვა არ მოდის გულთან,
რა ვუთხრა ახლა ბრწყინვალე მუზებს,
რომ ვერ მოვხსენი ეს პირი გუდას?!
ვერ ვიღიმილე, ვერ გავხდი შლეგი,
ვერც ვიგიჟე და ვერც ვისულელე,
ამის მიზეზი შენა ხარ ერთი,
ჩემო სამშობლოვ, გიდგები ფეხზე!
გადამიწვინე შენს მკლავზე,
გამსხალ, ამხვიე, დამფურჩნე,
დაგყვები მეც შენს ნებაზე,
ოღონდ ღიმილი მაჩუქე.
შემომიბარე, მოვირგო,
ვიგემო მადლი მიწისა,
მზემ რომ სხივები მომფინოს,
დილაადრიან მიცდისა.
მერე მტევნებად დამწურე,
შენთვის დავდგები ქადაგად,
შენი სიკეთე მასხურე,
პირს ჩაგეწურო ბადაგად.
იცით, ბავშვობაში სულ დედას ველოდებოდი, როცა სახლში არ იყო, ვნერვიულობდი, განვიცდიდი, აივანზე გავიტანდით ხოლმე მე და ჩემი და-ძმები პატარა სკამებს, ჩამოვსხდებოდით და გავყურებდით გზას. წარმოიდგინეთ ხუთი ბავშვი აივანზე ჩამომსხდარი, ნაღვლიანი თვალებით.ბავშვებს რომ არ ეტირათ, ყველაზე დიდი მე ვიყავი, ზღაპრების მოგონება დავიწყე, ზეპირად ვთხზავდი, დაწოლის წინ კიდევ მთხოვდნენ, გააგრძელე ზღაპარიო, მთელი სერიალი მქონდა შედგენილი. კარგი იყო მაშინ ვინმეს ჩაეწერა ბავშვის ფანტაზიით შექმნილი მონათხრობი. დღესაც რამდენი ადამიანი ელოდება თავის ახლობელს საიდანღაც ჩამოვა, გამახარებსო, დედებს შვილების ლოდინში აწყდებათ თვალები, შვილებს დედების და ა. შ. არ მინდა ერთმანეთისგან შორს იყვნენ ადამიანები, მაგრამ ცხოვრება მოვიდა ცუდი. ქვები, ლოდებიც კი ელოდებიან თავიანთ პატრონებს. ერთ მინიატურას შემოგთავაზებთ დღეს:
ბებიაისევ მინდიხარ, ვით მინდოდი დასაბამიდან,
როცა პირველად დავინახე შენი კულული,
ოქროს თევზი ხარ, დაიბადე ზღვების ქაფიდან,
შენს სიწმინდესთან ფერმკრთალდება თვითონ სუმბულიც.
არაფერია შემთხვევითი დედამიწაზე,
ჩვენი შეხვედრაც, დამიჯერე, ღმერთმა ინება,
შენი გულისთქმის და სიტყვების ისე ვიწამე,
ბითური არის მათ წინაშე დროის დინება.
შენ მითხარი: მომწონხარო,
შენ მითხარი, ლამაზი ხარ!
არვის უთქვამს მგონი, უწინ,
ან არ მესმა თუ კი მითხრა
ვინმემ, სული გამიხარე,
გელოდები, როგორც ციცა,
მაღლა ცაში ამიყვანე,
იქ ვიბრწყინებ, შენს თავს ვფიცავ!
გამოჭრილი ვართ სხვადასხვა თარგზე,
თუმცა ერთი გვაქვს მთვარეც და მზეცა,
თუ ერთმანეთს არ შევუდგით მხარი,
ვარსკვლავებად ვით მიგვიღებს ზეცა.
ნეტავი, ეს ცა ვინ მოგვცა,
ცეცხლის მგზნებარე ალებით,
ღმერთო, კარგა ხანს მამზირე,
ზედ რომ არ დამრჩეს თვალები.
როცა მოვკვდები, დამაყრიან გულზე ყვავილებს,
,,ცისფერი ტრიოს" გავიგონო იქნებ სიმღერაც,
წამაყოლებენ, რაც მიყვარდა, რამე რარიტეტს,
ერთი ვარდიც რომ ვერ ვიჩუქე, დარდად მიმყვება.
რაც არ მითქვამს, რაი ვთქვა,
შენ რომ გაგიკვირდება,
შევთხოვ წმინდა მარიამს
რომ მოხვიდე კვირტებად,
ლამაზ-ლამაზ ყვავილად
გულში რომ დამიარო,
მზედ ღრუბლებში წაგიყვან,
მარტმა გამოიდაროს.
თითქოს წერამ ამიტანა,
ვერანაირი სიტყვა, აზრი, ფრაზა, ლექსი თუ მოთხრობა ვერ აღწერს დედის მიმართ ჩვენს სიყვარულს, ყველაფერი უფასურდება მისი ერთი ღიმილის წინ, დედა უკვდავია, ერთადერთი, განუმეორებელი. დაგილოცავთ დედებს, ბედნიერები და ჯანმრთელები გიმყოფოთ უფალმა, წასულების ხსოვნა იყოს! იმ ქვეყნიდანაც გვლოცავენ, ზრუნავენ ჩვენზე!
დღე მშვიდობისა, ჩემო მეგობრებო! უსაზღვროა ჩემი სიყვარული თქვენ მიმართ, მიკვირს, ამ ჩემს გულში, რამდენი სიყვარული ეტევა, მიყვარს ბუნება, ცხოველები მცენარეები, ყვავილები, ნაირფერი, სურნელოვანი და ნაკლებსურნელოვანი, მინდვრები, ჭალები, მდინარეები, ოკეანეები და ზღვები. ადამიანები მიყვარს, როგორებიც არიან, ყველას აქვს დადებითი თვისებები, რისთვისაც უნდა გიყვარდეს. ერთი მუჭისოდენა გული რამდენ სიყვარულს იტევს, გავაერთიანოთ ჩვენი გულები, სიყვარული ყოველთვის ამარცხებს ბოროტებას. შევთხოვოთ უფალს ჩვენი ქვეყნის გაძლიერება - გამთლიანება და აუცილებლად აგვიხდება, თუ ჩვენს ძალისხმევას აქეთკენ მივმართავთ.
რა არის მიზანი ჩვენი ცხოვრებისა?! ვიყოთ ბედნიერები, ამისთვის კი ადამიანს სულ ცოტა, საყვარელი საქმე უნდა ჰქონდეს. შვილების გაზრდა ქალისთვის უპირველესი საქმე და მოვალეობაა. თანამედროვე ქალები ამას სხვა პროფესიასაც უთავსებენ. როგორ გამოსდით, ეს კიდევ საკითხავია. დღეს კი მინდა ერთ ტრადიცია-თქმულება-ჩვეულებაზე გიამბოთ, რომელიც არ მინდა დაიკარგოს, აღმოსავლეთ საქართველოს მთაში არსებობდა. მე პირველად გავიგე მის შესახებ ერთი კაცის ნაამბობიდან. დილაუთენია გამეღვიძა და რაღაცა ძალამ ეს ისტორია ჩამაწერინა. გთავაზობთ პატარა მოთხრობას:
დღეს 8 მარტზე მინდა ვისაუბრო, რადან ეს დღე ჩემთვის დედასთან ასოცირდება. როგორც მზის გარშემო მოძრაობენ პლანეტები, ჩვენც, ხუთი შვილი, ასე ვმოძრაობდით დედა - მზის გარშემო. 8 მარტი კი განსაკუთრებული დღე იყო ჩვენთვის, დედის დღე. ნაირ-ნაირი ყვავილები მიგვქონდა დედასთან, მამა აუცილებლად ჩუქნიდა რომელიმე სუნამოს, რატომღაც ახლა ,,კრასნაია მასკვა" გამახსენდა, დედა ასევე ღებულობდა ნაირ-ნაირ ბარათებს რუსეთიდან, უკრაინიდან თავისი ნათესავებისგან. რამდენი სითბო იყო იმ ბარათებში, ახლა ვხვდები. ის კი არა და ახლა ხელნაწერი ტექსტები მომენატრა. ხარბად ვკითხულობ ძველ მისალოცებს, ჩვენ, გოგოები თანაკლასელებსაც ვჩუქნიდით ამ ბარათებს, მასწავლებლებს, ბიჭები ჩვენ გვჩუქნიდნენ და იდგა სითბო, სიყვარული, რომლებიც გულებს აერთიანებს. ვუყურებ ახლა შვილებისგან ჩემთვის მორთმეულ ყვავილებს და დედა მახსენდება, მისი გაბრწყინებული სახე, არა და ისეთი მშვიდი იყო ყოველთვის, ვერ გაიგებდი რა უხაროდა ან სწყინდა, რა უყვარდა ან არ უყვარდა. ემოციებს ყოველთვის მალავდა. დღეს ჩემს თავს ვუბრაზდები, ჩემს თავს ვეკითხები, ნეტავ დედას რა კერძი უყვარდა? პასუხი არ მაქვს, გაჭირვებულად ვცხოვრობდით, რაც გვქონდა, იმას ჭამდა, პრეტენზიაც არასოდეს გამოუხატავს. ბოლო 30 წელი უკრაინაში ცხოვრობდა, ჩემგან შორს. მასთან ურთიერთობის მრავალი წელი მომაკლდა, ბევრი სითბო და სიყვარული. ჩაიხედეთ, შვილებო, თქვენი დედების გულებში, შეიძლება ბევრი რამე არც იცით მათ შესახებ: რა უყვართ, რა სწყინთ, გაიგეთ, რომ მერე ჩემსავით გული არ დაგწყდეთ. გაიხარეთ, ქალბატონებო, ბედნიერები, ღიმილიანები მენახეთ ყველა!
ასე მგონია, მხოლოდ ის ადამიანები გრძნობენ სიცოცხლის სიტკბოებას, აზრს და მნიშვნელობას, რომლებიც ყოველ დღე გადიან სიკვდილ-სიცოცხლეს ზღვარზე და ეთამაშებიან სიკვდილს. ღამით, რომ დავწექი, ვიგრძენი, ვიხრჩობოდი, ნერვებს დავაბრალე, შვიდ საათზე გამეღვიძა, გონებას ვკარგავდი, ძარღვებში სისხლი მეყინებოდა, თავი მტკიოდა, ძლივძლივობით ავდექი, ფეხებში სისუსტე მქონდა, ხელები მიკანკალებდა, ვიფიქრე მოვიწამლე, ბედად შაქარი გავიზომე, ძალიან დაბალი აღმომაჩნდა. სასწრაფოდ დავლიე შაქრიანი ჩაი, შევჭამე საჭმელი, არ მინდა შვილები შევაწუხო ხოლმე და მიხარია, კომაში არ ჩავვარდი და საავადმყოფოში არ ამოვყავი თავი. ასეთია ინსულინდამოკიდებულების ცხოვრება, არც თუ ისე სახარბიელო. ვცდილობ, არ შევიმჩნიო, ავად რომ ვარ! ჯანმრთელობას გისურვებთ ყველას, ჩემო მეგობრებო!
რა საჭიროა სიტყვები, როცა შენი საქმენი ჰქუხან, როგორც მთიდან მოვარდნილი მდინარენი და მრავალი სიტყვაც არ კმარა, თუ შენი ქმედებანი იმის საწინააღმდეგოა, რასაც ლამპარაკობ!
------------------------------------------------------
სიყვარულიდან სიძულვილამდე ერთი ნაბიჯიაო, ისიც ხან მოკლეა, ხან გრძელი, გააჩნია, როგორია ადამიანი, სულმოკლე თუ სულგრძელი, ვისაც არ მიაგეს პატივი ,,გრძნობითა მშვენიერითა"
იცით, ბავშვობაში სულ დედას ველოდებოდი, როცა სახლში არ იყო, ვნერვიულობდი, განვიცდიდი, აივანზე გავიტანდით ხოლმე მე და ჩემი და-ძმები პატარა სკამებს, ჩამოვსხდებოდით და გავყურებდით გზას. წარმოიდგინეთ ხუთი ბავშვი აივანზე ჩამომსხდარი, ნაღვლიანი თვალებით.ბავშვებს რომ არ ეტირათ, ყველაზე დიდი მე ვიყავი, ზღაპრების მოგონება დავიწყე, ზეპირად ვთხზავდი, დაწოლის წინ კიდევ მთხოვდნენ, გააგრძელე ზღაპარიო, მთელი სერიალი მქონდა შედგენილი. კარგი იყო მაშინ ვინმეს ჩაეწერა ბავშვის ფანტაზიით შექმნილი მონათხრობი. დღესაც რამდენი ადამიანი ელოდება თავის ახლობელს საიდანღაც ჩამოვა, გამახარებსო, დედებს შვილების ლოდინში აწყდებათ თვალები, შვილებს დედების და ა. შ. არ მინდა ერთმანეთისგან შორს იყვნენ ადამიანები, მაგრამ ცხოვრება მოვიდა ცუდი. ქვები, ლოდებიც კი ელოდებიან თავიანთ პატრონებს. ერთ მინიატურას შემოგთავაზებთ დღეს: