ხელში მედო ზურმუხტ-ლალი

ხელში მედო ზურმუხტ-ლალი,

გავატანე ქარს და ნიავს,

გაჭიმულა გულში ლარი,

ატეხილა რია-რია,

- გულო ჩადექ საგულესა, 

- ბებო თავზე მავლებს ნახშირს,

ისევ ის თუ გადამარჩენს,

დავრჩე მინდა გულით ბავშვი.

გოგო მაია და კატის კნუტი (ბავშვობის მოგონებებიდან)

   გოგო მაიას ძალიან უყვარს კატები და საერთოდ, ცხოველები, ფრინველებიც. თქვენ წარმოიდგინეთ, მწერებიც, მათთანაც თამაშობს. როცა სოფელში ბებიასთანაა, მინდორში გასული, პეპლებს დაჭერობანას ეთამაშება, კალიებსაც დასდევს. გადახტება კალია ბალახის ერთი ღეროდან მეორეზე, მიეპარება, უკანა ფეხებში სტაცებს ხელს, ფართხალებს კალია, შეეცოდება მაიას და გაუშვებს, გადახტება კალია ისე შორს, გოგონა ვეღარ ხედავს, ამიტომ თავს ანებებს მასთან თამაშს. ახლა პეპელას გამოედევნება, ჩაუსაფრდება, როდის დაჯდება ყვავილზე, მერე, როცა პეპელა ფრთებს მოკეცავს, სტაცებს ხელს, მაგრამ იცის, დიდხანს არ უნდა ეჭიროს, პეპელას ფრთები დაუზიანდება და ისეთი ლამაზი აღარ იქნება, მალე იმასაც უშვებს ხელს. ჭიამაიები ხომ მისი საყვარელი მწერებია, მათ სახელში ხომ მისი სახელი ურევია, "მაია", ამიტომაც განსაკუთრებით უყვარს, დაიჭერს, ხელზე დაისვამს და ეკითხება: "ჭია, ჭია, მაია, დღეს როგორი დარია? თუ ჭია ადგილზე დარჩა, ცუდი ამინდი იქნება, თუ გაფრინდა -კარგი, ასე უთხრა ბებიამ, ამიტომაც მაიამ ყოველთვის იცის, როგორი ამინდი იქნება, ის კი არა და, ბაყაყები თუ ძალიან ყიყინებენ, იწვიმებსო,  კიდევ ერთი წვიმის ნიშანი აუწყა მოხუცმა, ამიტომ როცა ძალიან ყიყინებენ, ეხვეწება ხოლმე, ნუ ყიყინებთო, წვიმა არ უყვარს გოგონას, მინდორში ხომ ვეღარ ირბენს?!

     ახლა ისევ კატებს მივუბრუნდეთ, ქალაქში, იმ კორპუსის ეზოში, სადაც მაია ცხოვრობდა, ერთ დღეს დედა კატა გამოჩნდა პატარა კნუტით. ორივე ძალაინ ლამაზი იყო. უნდოდა მაიას, კნუტს მოფერებოდა, მაგრამ დედა კატა კნუტს არავის აკარებდა, ყველას წინ გადაუდგებოდა, ვინც მიუახლოვდებოდა, კუდს შემართავდა, ბეწვი აეშლებოდა, ყველა ერიდებოდა მასთან შებმას, კნუტიც უსაფრთხოდ გრძნობდა თავს დედის გარემოცვაში. სად მალავდა შვილს, ისიც არავინ იცოდა. ერთ დღესაც კატა დაიკარგა. შეწუხდა გოგონა, კნუტი მშიერი დარჩებაო, დიდხანს იარა, ეძება, მაგრამ ვერ იპოვა. მეორე დღეს ეზოში მყოფს კნავილი შემოესმა, ხმას მიჰყვა და ერთი ავტოფარეხის კუთხეში კნუტი შეამჩნია, მშიერი, გაწამებული, დედის ლოდინით დაღლილი საფარიდან გამოსულიყო, არავინ წაიყვანოსო, გაიფიქრა გოგონამ, ხელში აიყვანა და სახლში წავიდა. უვლიდა, აჭმევდა, ეთამაშებოდა, კნუტიც შეეჩვია მაიას. ერთი კვირის შემდეგ დედა კატა დაბრუნდა ეზოში, შვილს ეძებდა, ტიროდა. მაიას არ უნდოდა კნუტის სახლიდან გაშვება, მაგრამ დედამ  უთხრა, ცოდოა დედა კატა, ეს ერთი შვილი ჰყავს, დარდით მოკვდებაო. რაღა ექნა მაიას, ჩაუყვანა კნუტი დედას, მათი შეხვედრის სცენას მთელი ეზო უყურებდა, ისეთი გულისამაჩუყებელი იყო.  ბევრი ეფერა შვილს დედა კატა, კნუტიც სიხარულით შეჰკნაოდა. მაია იქვე იდგა და ცრემლებს ყლაპავდა. მოულოდნელად კატა გოგონასთან მივიდა და მუხლებზე გაუხახუნა თავი, ამით მადლიერებას გამოხატავდა, მიხვდა მაია. მას მერე დედა კატა მარტო მაიას აძლევს კნუტთან თამაშის უფლებას. უხარია, რომ გამორჩეულია სხვა ბავშვებს შორის. 

ლალიკო (საბავშვო მოთხრობა)

                               ლალიკო

ლალიკო ვერა და ვერ იძინებდა, სტუმრად მისულს რამდენიმე ლეიბი დაუგეს და ბუმბულებში ჩაფლულს, მასპინძლის ვარაუდით, უნდა ღრმად ჩასძინებოდა, მას კი ერთი აზრი აეკვიატა, რადგან არ მეძინება, იქნებ მეც პრინცესა ვარ მუხუდოს მარცვალზეო. ის ზღაპარი გაახსენდა, პატარა გოგონა რომ ვერაფრით იძინებდა, რადგან ქვეშაგების ქვეშ ერთი მუხუდოს მარცვალი იდო. ამით ხანშიშესული დედოფალი და მეფე მიხვდნენ, რომ ნამდვილ პრინცესასთან ჰქონდათ საქმე, თუმცა გოგონას არც სადედოფლო კაბა ეცვა და არც გვირგვინი ედგა თავზე და სასახლეშიც თავიდან ბოლომდე წვიმაში ამოლუმპული მივიდა. თვითონ მან, რა თქმა უნდა, ძალიან კარგად იცოდა, რომ ნამდვილი პრინცესა იყო და ამას არც მალავდა, რაც დადასტურდა კიდეც, - ნამდვილი პრინცესა ხომ ისეთი ნაზი უნდა იყოს, რომ ლეიბების ქვეშ ერთი პატარა მუხუდოს მარცვალიც იგრძნოს. ლალიკომ ტუჩები დაბერა, გაბუტულის სახე მიიღო და გაიფიქრა, ხვალვე გამოვაცხადებ, რომ მეც პრინცესა ვარო. ადრე გაღვიძებულს მასპინძლისთვის უნდოდა ეთქვა, გუშინ მთელი ღამე არ დამეძინა თქვენს ბატის ბუმბულებიან ლოგინში, ესე იგი პრინცესა ვარო, მაგრამ უზრდელობა იქნებოდა ასეთი საქციელი, მასპინძელი ხომ შეწუხდებოდა ამის გამო, სტუმარმა რატომ ვერ მოისვენაო, ამიტომ არც აცია, არც აცხელა და პირდაპირ გამოუცხადა ვანო ძიას, პრინცესა ვარო და ხელი გაუწოდა საკოცნელად. ძიას ცოტა კი გაუკვირდა პატარა ლალიკოს საქციელი, მაგრამ არაფერი შეიმჩნია, ფუმფულა ხელზე აკოცა, მერე ხელში აიტაცა და პირის დასაბანად წაიყვანა, იმიტომ რომ პრინცესებიც იბანენ ხელ-პირს, თანაც განსაკუთრებით გულმოდგინედ, ისინი ხომ ყველაზე ლამაზები უნდა იყვნენ! მერე საუკეთესო სავარძელიც დაუდგა ლალიკოს მაგიდასთან, საჭმელიც საუკეთესო ჭურჭლით მიართვა, მერე ზღაპრებიც წაუკითხა, თან შეჰპირდა, ჩემი ლევანი და შენ რომ გაიზრდებით, დაგაქორწინებთო, როგორც იმ ზღაპარშია, "პრინცესა მუხუდოს მარცვალზეო", გოგონას ეშმაკურად გაეღიმა, ძია ვანო, ალბათ, მიხვდა, რომ ნამდვილი პრინცესა ვარო და გახარებულმა მშობლებს დაუწყო ლოდინი. მალე ისინიც გამოჩნდნენ. ახალშემოსულებს ძია ვანომ გამოუცხადა, რომ მათი ქალიშვილი ნამდვილი პრინცესა არის და განსაკუთრებულ მოპყრობას იმსახურებს. პატარა ლალიკო ეტლში ჩასვეს, ნამდვილ ეტლში, ორი ცხენი შეაბეს, რომლებიც ბაფთებით მორთეს და ასე მიაბრძანეს გოგონა სახლში. სახლში მისული ლალიკო, რომ იტყვიან, ბუზს არ ისვამდა თავზე: ბებია სუფრას უწყობდა, დედა აცმევდა და ხდიდა ტანსაცმელს, მამას სასეირნოდ გაჰყავდა. ხელჩაკიდებული მამა-შვილი იქვე ახლოს მდებარე ტბის ნაპირას სეირნობდა, საღამოობით ზღაპრებს უკითხავდა. გავიდა ერთი კვირა, გოგონამ მოიწყინა, საწყლად იყურებოდა ფანჯრიდან, ბატებთან და იხვებთან თამაში მოენატრა, ცუგაც მხიარულად უყეფდა გარედან, სახლში ხომ არ უშვებდნენ, პრინცესას გააჭუჭყიანებს თავისი ბინძური თათებითო. ერთადერთი მეგობარი ფისო შემორჩა, ფანჯრის რაფაზე მწოლიარე. მინდორში სირბილიც მოენატრა პეპლის საჭერი ბადით ხელში, საღამოობით ციცინათელებით სავსე ცა. ერთ დილას გოგონა ტირილით ადგა ფეხზე, - აღარ მინდა პრინცესობა... - გულამოსკვნით ქვითინებდა. მთელი ოჯახი გარს შემოეხვია, აწყნარებდნენ, ესიყვარულებოდნენ, - შენ ყოველთვის ჩვენი პრინცესა იყავი და იქნები, - ეუბნებოდა მამა, - არა აქვს მნიშვნელობა, რას გააკეთებ, ბლის ხეზე დასკუპდები თუ მდინარეზე ივლი საბანაოდ სხვა ბავშვებთან ერთად, ამას პრინცესებიც აკეთებენ. - მთავარია სიკეთე თესო, - ეუბნებოდა ბებია, - პრინცესებიც თამაშობენ და სწავლობენ, - ეუბნებოდა დედა. - ლალიკომ თვალებზე ცრემლი მოიწმინდა, სათითაოდ ჩაეხუტა დედას, მამას, ბებიას. მერე გარეთ გავიდა და ხიდან თუთის კრეფა დაიწყო.

5/30/19 9:33 AM

ვანო (საბავშვო მოთხრობა)

                          ვანო

   ბიჭს, რომელზედაც მინდა მოგიყვეთ, ვანო ერქვა და არც ისე დიდი იყო, მაგრამ თავისი თავი დიდი ეგონა და ყველას დიდკაცურად ელაპარაკებოდა. აი, მაგალითად, - ბიჭო, მოდი შენ აქ, თხილი გამირჩიე და მაჭამე! - უფროსებს ეცინებოდათ მის საქციელზე, მიდიდოდნენ პატარა ვანოსთან, თხილს დაუმტვრევდნენ, დაურჩევდნენ   და მიაწოდებდნენ. ისიც სიამოვნებით და თვალების ნაბვით მიირთმევდა. თავის ტოლებს რომ ასე ელაპარაკებოდა, არც მათ სწყინდათ, იმიტომ რომ მისი საქციელი ჩვეულებრივი ეგონათ, ისინიც ერთი ნამცეცები იყვნენ.  თხილის გატეხვა მათაც ისევე უჭირდათ, როგორც ვანოს. ხან ხელში დაირტყავდნენ ქვას, გასხლტებოდა თხილი, ხან გარჩევის დროს თითებს დაიწიწკნიდნენ, მოკლედ, როცა ვანოს თხილის ჭამა მოუნდებოდა, დიდი ვაი-ვუშველებელი იდგა ხოლმე ეზოში. დედა, მამა, ბებია და პაპა შორიდან უთვალთვალებდნენ და ერთ დღესაც გადაწყვიტეს ბიჭისთვის ჭკუა ესწავლებინათ. თხილის მაგივრად კაკალი გამოუტანეს საჭმელად. ვანო ბიჭი მიხვდა, რომ მისი ტოლები და მასზე პატარები კაკალს ვერ დაუმტვრევდნენ, უფროსებისთვის უნდა მიემართა. ორღობეში ბიჭებმა გაიარეს. - მოდით აქ, კაკალი გამიტეხეთ! - დაუძახა ბიჭმა ომახიანად. ეს ხმა საიდან ისმისო, გაუკვირდათ ბიჭებს, თითქოს ვერ დაინახეს ვანო, ჩაიარეს. ახლა მატუაანთ ციცინო გამოჩნდა, ეზოში შემოვიდა, დილარა ბებიას საქსოვი ჩხირები სთხოვა. მასაც დაუძახა ვანომ, - მოდი, კაკალი გამიტეხეო. იმანაც, ვითომ ვერ დაინახა, ბიჭუნას არ მიაქცია ყურადღება. ნუთუ ვერ მხედავენო? გაიფიქრა ვანო ბიჭმა და იქვე მდგომ და-ძმებს უბრძანა, კაკალი დაამტვრიეთო. მიესივნენ პატარები, მაგრამ კაკალს ვერაფერი უქნეს. კეთილი ინება ვანო ბიჭმა და ქვას თვითონ მოჰკიდა ხელი. კაკაკლს ადგილი შეურჩია და დაჰკრა. გატყდა კაკალი, ვანო-ბიჭს არც ხელი უტკენია და არც ფეხი. ეს რა კარგი ყოფილა, კაკლის გატეხვაო. მიადგა, ამტვრია და ამტვრია, პატარებს დაურიგა. უფროსები შორიდან შესცქეროდნენ ბიჭს და გული სიხარულით ევსებოდათ. მას მერე ბიჭუნა თხილს და კაკალს თვითონ ამტვრევს, არჩევს, სხვებსაც ურიგებს და თვითონაც ჭამს.

5/30/19 9:30 AM

ნანობ და გტკივა

ნანობ და გტკივა და მაინც ცოდავ,
ეს თუა ღვთისგან სასჯელი დიდი,
სულის ბრძოლაში სხეულთან, ხორცთან,
დაიხატება ზეცისკენ ხიდი...

სისხლიანი ზღვა

უნაპირობიდან უნაპირობაში გადავდივარ,
დუღს. დასასრული არ უჩანთ ტალღებს,
ყვინჩილასავით დაიკლა მზე და
სისხლიან ზღვაში მივცურავ ეხლა.

პოეტებს ზოგჯერ დუმილით კლავენ...

პოეტებს ზოგჯერ დუმილით კლავენ,

ზოგს ძირს უთხრიან მქუხარე ტაშით,

მოაზომებენ გვირგვინებს მცირეთ, დიდს

აცილებენ გლოვით და მარშით.

მტყუანს და მართალს გაარჩევს ხვალე,

ძველ ფოლიანტებს როდესაც აშლის.

გამოცანები

სულ ანათებს, ყველას გვათბობს,
თუმცა ზოგჯერ გვწვავს და გვდაგავს,
ღამით სადღაც იმალება,
ვინ ან რაა, მითხარ, აბა?

                                  (მზე)

ლურჯ საბანში გახვეული,
მიდი-მოდის ცაზე მარტო,
ის რომ არა, სიარულიც,
ვერ იქნება ღამით სანდო!
                       (მთვარე)

პირი დიდზე დაუღია,
და იძახის, "ყვა, ყვა, ყვა, ყვა",
შიშით ლამის გავითანგეთ,
წიწილი რომ გარეთ დაგვრჩა.
                            (ყვავი)


ზოლები აქვს კატასავით,
თეთრი, შავი, შავი თეთრი,
ტრამალების ბინადარი,
თვალუწვდენელ სივრცეს ეტრფის.
                                 (ზებრა)


სულ არ უყვარს თამაში,
ჯიუტი და ფრთხილია,
თვალები აქვს ლამაზი,
დააქვს გუდა-სტვირია.
                          (ვირი)

ხიდან ხეზე დახტუნაობს,
ბანანების უყვარს ჭამა,
პაპას იმ დღეს მოპარა და
დაიხურა თავზე "შლიაპა".
                       (მაიმუნი)

ღუღუნებენ, დასძახიან
სიყვარულის სიმღერას,
გვიყვარდესო ერთმანეთი,
არა - ომს, კი - მშვიდობას.
                                   (მტრედი)
იღვენთება ნელა-ნელა,
დნება, ქრება ბოლოს მაინც,
ბებო სახლშიც ხშირად ანთებს,
ამბობს, "ღმერთი მოგვფენს ნათელს".

                           (სანთელი)

პატრონი აღარ ჰყავს არცერთს

ჭერმის ხესთან დგას ხე ხეჭეჭურის,
მის ქვეშ შემორჩა ორშიმო, ჭური,
ყრია, პატრონი აღარ ჰყავს არცერთს,
თავისი საქმე უქნია ლანცეტს.
კანკალი გააქვს კბილებს და ძვლებსაც,
საესავს ვინღა ოხერი შესწვდა,
პირიდან მცვივა "ვაი" და "ოხი",
ნანგრევზე ჭინკა თავის ირთობს როკვით.

ქართული სული

ქართული სული - ამოსუნთქვა იის და ვარდის,
უიმედობის მსხვერპლია და სათუო ხვალის,
რომელშიც უკვე აღარა გვაქვს ადგილი, თურმე,
ერის დაცემას, გახრწნას, კვდომას შორიდან ვუმზერთ.
ვერ დაამარცხა ის მონღოლმა და თემურ ლენგმა,
თითქოს ქართველ კაცს ჯადოსნური სამოსი ეცვა,
დღეს კი ყოველი მფრინავ ქოშებს, ხალიჩას ნატრობს,
წავიდეს შორს და ეს ქვეყანა დატოვოს მარტო.
სულ დაკარგულა სამშობლოსთვის ბრძოლების ჟინი,
დაუფლებიათ ქართველთ, ვხედავ, კრთომა და შიში,
ქართული მიწა, გოჯისთვის რომ იბრძოდა ასი,
ერთი ვერცხლი ღირს, დაუვარდა ბაზარზე ფასი.

იმერეთი, ნათელა (მოგონებებიდან)

    ძალიან მიყვარდა იმერეთი. ზაფხულობით ჩემი და-ძმები უკრაინაში წასვლას ამჯობინებდნენ ხოლმე, მე კი არსად არ მინდოდა დასვენება იმერეთის გარდა. ბიძაშვილებთან კარგ დროს ვატარებდი. მთაგორიანი იყო ის სოფელი, სადაც ჩავდიოდი, მდინარით, მთებითა და ტყეებით, უნიკალური ჰაერით. ბიცოლაჩემის გაკეთებულ ლობიოს კი არაფერი სჯობდა, არ ვიცი, მწვანილს: პრასს, ქინძსა თუ სხვას ჰქონდა ასეთი გემო და სურნელი თუ იქ მოყვანილ ლობიოს, მაგრამ ისეთი გემრიელი აღარასოდეს მიჭამია.  დაგვიცხობდა ბიცოლა მჭადებს და იცოცხლე, ვეძგერებოდით დამშეულები, მთელი დღის ნარბენ-ნათამაშევნი. რა გემრიელი იყო ის პირველი ლუკმა, პირში რომ ჩაგვადნებოდა ხოლმე, ენერგიით გვავსებდა, ისევ სათამაშოდ განგვაწყობდა, ჭამის დროსაც არ ვისვენებდით, ვღლაბუცობდით, ვლაპარაკობდით, ვხუმრობდით, ვხითხითებდით, და არც ბიცოლას რჩევა-დარიგება გვესმოდა, დაწყნარდით, ლუკმა არ გადაგცდეთო და არც ბიძაჩემის. ერთადერთი რისაც მეშინოდა, მეზობელი ქალის გამოჩენა იყო, ჭროღათვალებიანი ქალბატონისა,  რომელზეც იძახოდნენ ავი თვალი აქვს და თუ თვალი გკიდა, ე. ი. არასწორედ შემოგხედა, დაღუპულია შენი საქმეო. ერთხელ მახსოვს, ასეთ ამბავსაც შევესწარი: ჩვენმა ძროხამ რძის მოცემა შეწყვიტა, აღარ იწველებოდა. აფორიაქდა ბიცოლაჩემი ვენერა, ბევრი ეხვეწა და ეფერა ძროხას, რძეს ნუ დაგვიძვირებ, ბავშვებმა რაღა ჭამონ, ყველი თუ ვერ ამოვიყვანეო. იქაურ ყველსაც საოცარი გემო ჰქონდა, ნამდვილი, იმერული. მერე ისა თქვა, ნათელამ ჩაიარა, ძროხა რომ ეზოში იყო, ნამდვილად მაგან გათვალაო, არც აცია, არც აცხელა, წავიდა და სთხოვა, ძროხას გამოულოცეო. მოვიდა ის ქალი, კარის ღრიჭოდან გამოვხედე, არ ვიცი, რა ებურტყუნა ჩვენს ძროხას, რაღაცა წამალიც დატოვა, ეს დაალევინეთ ხოლმე, ძუძუები სტკივაო, ბიცოლაჩემის აზრით, რა თქმა უნდა, ეს თავისი შავბნელი საქმიანობის გასასამართლებლად მოიგონა. ბიცოლამ დიდი საჩუქრებით გაუშვა სახლიდან, მგონი ერთი-ორი საკაბეც გაატანა, მაშინ გახსოვთ ჩემს ტოლებს, ალბათ, ქსოვილები საკმაოდ ძვირი იყო.  მას მერე ძროხამ წველადობას ერთი-ორად მოუმატა კიდეც, მაგრამ ვენერა ბიცოლა იხტიბარს არ იტეხდა, სულ მაგ კუდიანის ოინებია, ხშირად რომ დავუძახო ხოლმეო. მთელ სოფელში იყო გავარდნილი ხმა ამ ქალის ავი თვალის შესახებ და თუ რამე კარგი ჰქონდათ, ეზოში არ გამოიტანდნენ, ვითომ ავი თვალისგან იფარავდნენ. ბიცოლაჩემისთვის ჩემზე  ძვირფასი არავინ იყო, ჩაბარებული ბავშვია, ქალაქელი, ლამაზი, ემანდ თვალი არ ეცესო და ნათელას დაინახავდა თუ არა, ეგრევე სახლში შემარბენინებდა ხოლმე, საჭმლის ჭამაზეც თუ გავძალიანდებოდი, ჭამა არ მიყვარდა დიდად, ახლავე ნათელას დავუძახებო, მეტყოდა და მეც თავდაუზოგავად მივაყოლებდი ლუკმას ლუკმას, თვალი არ მეცეს, ავად არ გავხდე, ბავშვებთან როგორღა ვითამაშებ-მეთქი. ერთხელაც ბიძაშვილები სკოლაში წავიდნენ წიგნების წამოსაღებად, სწავლა იწყებოდა. ნაშუადღევს, მათი მოსვლის დრო რომ დადგა,  მათ შესახვედრად გავეშურე, კალათიც გავაყოლე ხელს, მაყვალს მოვკრეფ-მეთქი გზადაგზა. მივდივარ, აქეთ-იქით ვიცქირები, მაყვლის ბუჩქებს ვათვალიერებ, მწიფე ნაყოფს რომ დავინახავ, გადავეტოტები, დამეკაწრა ხელ-ფეხი. ძაღლი ბახულა ბუჩქნარში არ  შემოდის, გზიდან ფეხს არ იცვლის, შორიდან მიყურებს. ფეხის ხმა შემომესმა, გზაზე ვიღაცა მოაბიჯებდა, მივიხედე, ნათელა დავინახე, თავსაფარწაკრული, თავისი ლამაზი მომწვანო-ლურჯი თვალებით, აი, ახლა აქვე გავშეშდები-მეთქი, გავიფიქრე და შიშისგან ფეხის გადადგმაც გამიჭირდა. ვდგავარ და ვუცქერი. მომნუსხველი მზერით შემომხედა, - ვენერას მაზლიშვილი ხარო - მკითხა და გულღიად გამიცინა. მაინც არ მჯეროდა მისი სიცილის, - კუდიანია, ლამაზ ქალად გადაიქცა, მერე ისევ ბებერ ჯადოქრად გადაიქცევა-მეთქი. ნათელამ ხელი მომკიდა, ბუჩქნარიდან გამომიყვანა, - როგორ დაკაწრულხარ, პატარა, - ალერსიანად მითხრა, თავზე ხელი გადამისვა, ლოყებზეც მომითათუნა, მერე მაყვლით სავსე თავისი კალათიდან მაყვალი გადმომიყარა ჩემს კალათში, გამივსო, - აჰა შენა გქონდეს, ჭამეო, - და სიცილით გაუდგა გზას. ბიძაშვილებს აღარ დავლოდებივარ, გახარებული სახლში გავიქეცი, არაფერი მომივიდა-მეთქი, თან  მაყვლით სავსე კალათაც მივიტანე, - არ ყოფილა ცუდი ქალი ნათელა, მაყვალი მომცა, -  ვუთხარი ბიცოლას. რა თქმა უნდა, არავინ დამიჯერა. მაყვალი კი ბიძაშვილებმა გავინაწილეთ და გემრიელად მივირთვით, არ შემშინებია, კუდიანის დაკრეფილი რომ იყო.

სარკმლიდან ცივად მთოვარე მიმზერს!

სარკმლიდან ცივად მთოვარე მიმზერს,

ჟამმა უვადოდ წლები გაზიდა,

დგახარ და მიმზერ ლამაზი, პირმზე,

ღამის უძირო სიმდუმარიდან.

აგიწურია დახრილი მხრები,

შავი ღრუბლები გაწევს სიმძიმედ,

და თეთრად გათოვს მნათობთა შუქი,

მთიდან აგორებს ლოდებს სიზიფე.
შენ ასწლოვანი არ ვიცი, რას გრძნობ,
ქარმა და ყინვამ შენ ვერ გაგტეხა,
მე ამინდიც კი გონებას მიმღვრევს,
სატანას ვხედავ ბედის კარებთან.
ქარი შენს ტოტებს ჩემს მინებს  უშენს,
მუშტებით ვიღაც ამოდის ოხტში,
ბორგავს სნეული სული და ხორცი,
ხმაც გაჭედილა ხახაში, ხორხში.
შენ ასწლოვანი დგახარ და მიმზერ,
წლები უვადოდ ჟამმა გაზიდა,
ქარი შენს ტოტებს ჩემს სარკმელს უშენს,
თითქოს მეძახის : "მომწყდი თავიდან!"
,

შვილს ნუ ასწავლი...

შვილს ნუ ასწავლი, რომ სამშობლო უფრთოდ დატოვოს,
სამოთხის ბაღებს ნუ შეუსევთ ჯოჯოთ და ხვლიკებს,
შვილს ნუ ასწავლი, რომ ამ ქვეყნად ფული ბატონობს,
ზეცაში ლოცვით აცილებენ უმწეთ და გმირებს.

მე სიყვარულის მეკვლე გიწოდე

მე სიყვარულის მეკვლე გიწოდე,
თურმე ტყვიები გესხდა თვალებში
და ყოველ ღამე ხვრეპდა სიცოცხლეს
შენი ვნება და ღამის თარეში.
ხერხემლის მალებს გაყოლა ხელის
თურმე ახალ ჟინს სისხლის ბადებდა
და სულ წვეთ-წვეთად შეისვა ჩვენი
დაბადებაც და გარდაცვალებაც.

ვიხსენებ წარსულს...

ხეების ჩრდილში საბაბი მაქვს ფიქრის და ღელვის,
ჭიატობენ და სუნს აფრქვევენ მსხალი და ლეღვი,
ჩამოქნილია თითქოს მზისგან ყვითელი მსხალი,
არ არის მასში ზედმეტობა ერთი მისხალიც.
თეთრი ლეღვების აკიდულა რიგი და წყება,
თითქოს ავხორცი შეჩენია, ძალადობს ვნება,
გახსნილ ტუჩთაგან გადმოღვრილი ნექტარით ტკბილით
მიუზიდიათ ფუტკარი და მზადდება ცვილი.
ვიხსენებ წარსულს, ჩემს ბებიას, მურაბით ვარდის,
აქვე ეზოში რომ ყვაოდა ფაქიზი დარდით,
მისი სურნელით დავდივარ და სიყვარულს ვაფრქვევ,
ვიცი, მომაწვდის ზეციერი ჯადოსნურ სარკეს.

უსახლკარო (ნოველა)

   ცხოვრებაში ყველფერი ხდებაო, ამაზე არის ნათქვამი. პლეხანოვზე გაიზარდა, ახლა აღმაშენებელს რომ ეძახიან. ახლაც ვერ სცილდება იქაურობას, თუმცა სახლი აღარა აქვს. ყოფილმა ცოლმა დაისაკუთრა, აქირავებს, შვილს რჩენა სჭირდებაო, ცერებრალური დამბლა აქვს გოგონას, რაღა გოგონა, უკვე დიდი ქალია, კაცი გარეთ გამოაგდო, დადის ახლა აღმა-დაღმა, ხან სად ათენებს ღამეს, ხან - სად. ძირითადად ქუჩაშია, სმას მიეძალა, უბნელ ბიჭებთან ერთად იყიდის ერთ-ორ ჭიქა არაყს, გადახუხავს, ილაპარაკებენ ბიზნესზე, ეს გავაკეთოთ, ის გავაკეთოთო, მაგრამ "არა შეჯდა მწყერი ხესა, არა იყო გვარი მისიო", არაფრის თავი რომ არა აქვთ?! იყიდება და იყიდება იქაურობა, მიმდებარე ქუჩებზე სახლები, უყურებენ ძველ-ბიჭები, როგორ იცვლება ფასადები, ახალი მეპატრონეები ყოჩაღები არიან, მიაშენებენ, მოაშენებენ, ძველ ნანგრევებს აიღებენ, სადაც მერია ამის ნებას დართავს, ახალს დადგამენ, სასახლეს, მერე ოთახებს აქირავებენ, სასტუმროდ აქციეს იქაურობა, ამათ კი უკვე დათრობის თავიც აღარა აქვთ, თანაც რომ დათვრე და დებოში ატეხო, თუნდაც იმღერო ძველებურად "მრავალჟამიერი", ეგეც არ გამოდის, ხალხს "ბიზნესი" აქვს, უცხოელები დარბიან ტარაკნებივით, ვერ შეაწუხებ, ხელს ვერ შეუშლი მეზობელს. რამდენ ქვეყანაშია ნამყოფი, ხან მანქანები ჩამოჰყავდა გერმანიიდან, ხან ავსტრიაში ლტოლვილად ჩაბარდა, ხან ამერიკაში წავიდა, მაგრამ ჩასვლისთანავე მამა გარდაეცვალა და უკან დაბრუნდა, ისრაელშიც იცხოვრა, ელექტრიკად მუშაობდა, წასასვლელი ფულით ყოველთვის ყოფილი ცოლი აფინანსებდა, ალბათ, ფიქრობდა, წავიდეს და აღარ დაბრუნდესო, მოუსავლეთშიც დიდი სიამოვნებით გააგზავნიდა, რაც მისგან უსიამოვნებები ჰქონდა ნაწვნევი, მაგრამ რა ქნას, ვერსად რომ ვერ გაძლო?!  ახლაც დადის, ტუალეტს ეძებს, რომელიმე მეგობრის სახლში შევა, არაა პრობლემა, მათი ცოლები კი უბღვერენ, მაგრამ არა უშავს, აიტანს. საღამო ხანს სვანეთის უბნის გზას ფეხით დაადგება, ერთმა ღვთისნიერმა კაცმა სარდაფი დაუთმო, კერძო სახლი აქვს, ნასვამი უფრო მხიარულად ივლის, მივა, აანთებს ფანარს, დადგამს, გაინათებს სოროსა...

ზეინაბ მეტრეველის ლექსი

ზღაპარს ვერ ვშობდი სიზმრად ცერცვისგან,ვერ ვამდორებდი ზღვაში ქარიშხალს,ან,რა ოხერი ცხადი შემცვლიდა,მთლად დედამიწა მედო ბალიშად,სულ მეშინოდა ფესვის ამოთხრის და ბაჯაღლოსაც ვერცხლი კალავდა,თანაც გასაღებს ჩემი სამოთხის,ღმერთი ყოველთვის დარდში მალავდა,არა ჰყოლია თეთრი პეგასი,იმ ჩემს უფლისწულს,მომსვლელს ვერსაით,სულ შეშლილები მისხდნენ ვერსალში,დარდით სნეულნი მუდამ ჩემსავით..ქედს არ ვიხრიდი იმათ ქოშის წინ,სად სათნოება ჯალათებს ეცვა და არ დავმთვრალვარ იმათ ქორწილში,ვინც სანადიმოდ გაფინა ზეცა..არ მიმიგია მათთვის პატივი,ვინც ხატს სტოვებდა მტერთან ოქონის,არ მიმიღია მათი ნაპირი,ადიდებულ წყალს,როცა მოვქონდი,ან რად მიველტვით ჩინსა და რაყამს,რომ საკუთარ ჯიშს გენებს ვპარავდეთ,როს საქართველო მათხოვრად დაგვყავს,სახლის კარიდან ტაძრის კარამდე..აღარც სივრცეს ვცნობ,ახლა ,აღარც დროს,არც მანძილს ვზომავ მზიდან მთვარემდე და ჩემში მთლად თუჩავკლავ ,,ბარბაროსს,,,,დელიკატესად,,ჩამატარებენ..ნაბადს სუყველა თავისთვის იშლის და ახალ მთვარეს ინთებს თავსზემოთ,მე როგორ ვიწვე მარაოს ჩრდილში,სხვამ თუ გაცვითა ჩემი სამზეო..ვარ ატუზული სამყაროს სვეტთან,საცაა ჭერმა უნდა იხუვლოს,მადლობა,თუკი,მოყვასზე მეტად,ამ ჩემს ნაბოდვარს მტერი კითხულობს.......----შეგახსენებთ,რომ ეს პოეზია არაა,ეს ჩემი სათქმელია..

მატარებელში (მოგონებებიდან)

   მატარებელში ვსხედვართ და ფანჯრებიდან უკრაინის სტეპებს გავყურებთ, მიყვარს ხან მწვანე, ხან ოქროსფერი ველების ყურება, გზადაგზა ნახშირის მთები გვხვდება, საბადოებიაო, მიხსნის, მამა, ეს შავი მთებიც მომწონს, უკიდეგანო ველებიც, ჩაიც, საღამოს, ძილის წინ რომ ჩამოგვირიგებენ, ვაგონის გამცილებელს მოაქვს თხელი გამჭვირვალე ჭიქებით, ზოჯერ ორი წითელი ზოლიც დაჰყვება ზედა მხარეს წრიულად, ჭიქები აუცილებლად მელხიორის სადგამებშია, ასე ამბობს დედა, წკარაწკური გააქვთ ჭიქებს ლანგარზე ვაგონის დერეფანში, მერე ფრთხილად აკაკუნებენ კარზე, იციან, აქ ბევრი ბავშვებია, შეიძლება ზოგიერთს ეძინოს, სავსე ჭიქებით დახუნძლული ლანგარიანი გამცილებელი კუპეში შემოდის და სათითაოდ გვაწვდის ჩაის , შაქრის ნატეხებს გვიყრის დედა ჭიქებში, უზომოდ ბედნიერი ვარ, ისე ჩაის სმა არ მიყვარს, მაგრამ აქ ეს რიტუალია, ამის გარეშე თითქოს წარმოუდგენელია მატარებელში მგზავრობა, როცა მამას და დედას იმერეთში მივყავარ, ყოველთვის ვეკითხები, აქ ჩაი რატომ არ შემოაქვთ-მეთქი, მიხსნიან, რომ აქ მოკლე მანძილზე გადაადგილდება მატარებელი, ღამით ვიძინებთ და დილით ზესტაფონში ვართ, არაა საჭირო ჩაის დალევა, ტუალეტში შესვლა მოგინდება, ხშირად სიარულით კი ღამით მგზავრებს შეაწუხებო, მაგრამ არ ვიჯერებ და მაინც დაჟინებით ვითხოვ ჩაის, მამა იძულებულია ვაგონ-რესტორანში წავიდეს და იქიდან მომიტანოს, როცა მარტო დედას მივყავარ, ჩაის გარეშე ვრჩები, ახლა კი, თბილისი-მოსკოვის მატარებელში ვზივარ და პირს ვაწკლაპუნებ, ცხელ ჩაის გამალებით ვისრუტავ, თითქოს მეშინია, ისევ საქართველოს მატარებელში არ აღმოვჩნდე, სადაც გამცილებელი ჩაი არ მოგვიტანს. 

შენ მე დამტოვე

შენ მე დამტოვე,
როგორც გედი,
მარტო, ნაპირზე,
ვახალე თავი,
იმ ყინულებს,
რომლებიც შენ შვი,
სასთუმალს ახლა
გამიყოფენ,
შლამი და ქვიშა,
შემომეხვევა
წყალმცენარე
ურჩხულის ეშვით...

ივლიტა და კვირიკე

ზიმზიმებს გზები ხან ოქროდ და ხანაც ვერცხლებად,
ზევით მივყვები მშობლიური მთების ბილიკებს,
წინაპრის სულნი ბრჭყვიალებენ ანარეკლებად,
გზას მიჩვენებენ ივლიტა და წმინდა კვირიკე. 

ალუბლები

ვუცქერ სამყაროს, უკიდია ზეცას ხანძარი,
თვალწინ მიელავს ალუბლის ხე, მორცხვი, ხან შფოთი,
წითელი ტუჩი მომელანდა და ეს აბდალი,
ჩავკოცნე მაგრად, ალუბლების მოვზნიქე ტოტი.

მზის ბრწყინვალება მჭრიდა თვალებს

მზის ბრწყინვალება მჭრიდა მე თვალებს,
ვერ ვუსწორებდი ვერასდროს ფიქრებს,
ტანზე დამეტყო შავი ხალები,
სიბერის ვიწრო ბილიკებს მივდევ.
მაინც მოველი სხივის დანახვას,
ბნელს მხოლოდ იგი ამარცხებს მარად,
თუ კი სიცოცხლე არ გვიწერია,
მას მაინც ავყვეთ სამოთხის კართან.